အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ စစ္ပြဲမ်ား

အစဥ္အလာ ဓေလ့ထံုးစံေတြအရ အမ်ိဳးသမီးေတြကို မ်ိဳးဆက္သစ္ ရင္ေသြးငယ္မ်ား ေမြးဖြားျပီး၊ ၾကီးျပင္းလာေအာင္ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ပ်ိဳးေထာင္သူမ်ား အျဖစ္သာ အမ်ားက ရွဳျမင္ထားၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ စစ္ပြဲမ်ားနဲ႕ ပတ္သက္ရင္ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ အခန္းက႑ကို လ်စ္လ်ဴရွဳထားတတ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာရွင္ အယ္လ္စတိန္း ဆိုခဲ့တဲ့အတိုင္း လူ႕ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းဟာ အမ်ိဳးသားေတြရဲ႕ ကေလးသူငယ္ဆိုင္ရာ ေျပာဆိုခြင့္မ်ားနဲ႕ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ စစ္ေရးဆိုင္ရာ ေျပာဆိုခြင့္မ်ားကို ပိတ္ပင္ထားေလ့ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စစ္ပြဲဆိုတာ လူ႕ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းတခုလံုးရဲ႕ လံုျခံဳေရးကို တိုက္ရိုက္ထိခိုက္ေစတဲ့ အရာျဖစ္တာေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားနဲ႕ စစ္ပြဲမ်ားဟာ တိုက္ရိုက္ျဖစ္ေစ၊ သြယ္၀ိုက္ျဖစ္ေစ၊ မလြဲမေသြ ဆက္စပ္ေနတယ္ဆိုတာ အေသအခ်ာပါပဲ။



ကမၻာ့သမိုင္းတေလွ်ာက္လံုးမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့၊ ႏိုင္ငံမ်ားအၾကားက ပ႗ိပကၡစစ္ပြဲေတြနဲ႕ ျပည္တြင္းစစ္ေတြရဲ႕၊ သားေကာင္မ်ားျဖစ္ခဲ့ရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ ပ႗ိပကၡနဲ႕ စစ္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားတဲ့အခါတိုင္းမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ မိမိတို႕ မိသားစု၀င္ေတြရဲ႕ စီးပြားေရး၊ လူမွဳေရး၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးစတဲ့ တာ၀န္ေတြ၊ ဒဏ္ရာရသူေတြကို ေစာင့္ေရွာက္ကူညီေဖးမေရး တာ၀န္ေတြနဲ႕ တိုင္းျပည္ရဲ႕စီးပြားေရး တည္ျငိမ္မွဳဆိုင္ရာ ၾကီးမားေလးလံတဲ့ တာ၀န္ေတြကို ပါ၀င္ထမ္းေဆာင္ ၾကရပါတယ္။ ဒီလိုၾကီးေလးတဲ့ တာ၀န္ေတြကို တဘက္ကထမ္းေဆာင္ရင္း ကိုယ္ေရာစိတ္ပါ ပင္ပန္းၾကရသလို၊ စစ္ထြက္ေနၾကတဲ့ အိမ္ေထာင္ဖက္ေတြ၊ ဖခင္ေတြနဲ႕ ရင္ေသြးေတြအတြက္ စိုးရိမ္ပူပန္ ေသာကေရာက္ၾကရျပန္ပါတယ္။ ဒါေတြက စစ္မက္ျဖစ္ပြားရာ ဇံုမွာမဟုတ္ပဲ ေနာက္တန္းမွာ က်န္ခဲ့ရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ ဘ၀အေျခအေနပါ။ စစ္မက္ဇံုမွာ ေရာက္ရွိေနရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ ဘ၀မ်ားကေတာ့ ပိုျပီးဆိုး၀ါးလွပါတယ္။ မိဘေမာင္ဘြား ေသေၾကပ်က္စီးမွဳေတြ၊ ရင္ေသြးငယ္ေပ်ာက္ဆံုးမွဳေတြ၊ အိုးအိမ္စည္းစိမ္ ပ်က္စီးဆံုးရွံဳးေတြစတဲ့ စစ္ပြဲရဲ႕ အနိဌာရံုေတြကို ၾကံဳေတြ႕ၾကရရံုသာမက၊ အဓမၼျပဳက်င့္ခံရမွဳေတြနဲ႕ လိင္ေက်းက်ြန္အျဖစ္ သြတ္သြင္းခံရမွဳေတြစတဲ့ ေလာကငရဲကိုပါ ရင္ဆိုင္ၾကံဳေတြ႕ၾကရပါတယ္။

ဂရိစစ္ပြဲ ဒ႑ာရီေတြမွာ ပါခဲ့တဲ့ ဆာဘိုင္းအမ်ိဳးသမီးမ်ား အဓမၼျပဳက်င့္ခံရျခင္းက အစျပဳလို႕၊ ၁၉၉၀ ႏွစ္မ်ားအတြင္းမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ေဘာ္လကန္ေဒသဆိုင္ရာ ပ႗ိပကၡေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အဓမၼျပဳက်င့္ သတ္ျဖတ္ခံရျခင္း ျဖစ္စဥ္ေတြအထိ သမိုင္းျဖစ္ရပ္ေတြဟာ စစ္ရဲ႕သားေကာင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားဘ၀ကို မီးေမာင္းထိုးျပေနခဲ့ပါတယ္။ ရန္သူ႕ဘက္ေတာ္သားလို႕ သတ္မွတ္ခံရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြကို အဓမၼျပဳက်င့္ မတရားေစာ္ကားမွဳေတြဟာ စစ္ပြဲေတြရဲ႕ လက္နက္ေတြသဖြယ္ အသံုးျပဳျခင္း ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒီလိုအဓမၼျပဳက်င့္မွဳ၊ အႏိုင္က်င့္ေစာ္ကားမွဳေတြနဲ႕ ညွဥ္းပမ္းႏွိပ္စက္မွဳေတြဟာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေပၚ ရာဇ၀တ္မွဳက်ဴးလြန္ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုရာဇ၀တ္မွဳေတြကို တိုင္းျပည္တျပည္ရဲ႕ တပ္မေတာ္ကေန က်ဴးလြန္တာဆိုရင္ ဒါဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ရာဇ၀တ္မွဳပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လဲ (၂၀၀၀) ခုႏွစ္မွာ ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ ကုလသမဂၢလံုျခံဳေရးေကာင္စီ Resolution 1325, အပိုဒ္ (၁၀)မွာ “အမ်ိဳးသမီးေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္မွဳေတြျဖစ္တဲ့ အဓမၼျပဳက်င့္မွဳ၊ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေစာ္ကားမွဳ၊ ရိုက္ႏွက္ညွဥ္းပမ္းမွဳ အပါအ၀င္ အၾကမ္းဖက္မွဳ သ႑ာန္မ်ိဳးစံုရဲ႕ အႏၱရာယ္ကေန ကင္းေ၀းေစေရးအတြက္၊ လက္နက္ကိုင္စစ္ပြဲမ်ားမွာ ပါ၀င္ပတ္သက္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအားလံုးမွ အမ်ိဳးသမီးေတြကို အထူးဂရုျပဳ ေစာင့္ေရွာက္ေရး ျပဳလုပ္ရန္ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ား”ကို ေဖာ္ျပထားခဲ့ပါတယ္။

က်ြန္မတို႕ ျမန္မာျပည္မွာဆိုရင္လဲ ျပည္တြင္းစစ္ရဲ႕ သားေကာင္မ်ားဘ၀ကို က်ေရာက္ခဲ့ရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ အမ်ားအျပား ရွိေနခဲ့၊ ရွိေနရဆဲပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္အုပ္စုအဆက္ဆက္ဟာ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာကို အင္အားသံုး ေျဖရွင္းေလ့ရွိခဲ့ပါတယ္။ ျပည္သူလူထုရဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရး၊ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရးေတြကို လ်စ္လ်ဴရွဳထားခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို တရားမွ်တမွဳနဲ႕ တန္းတူညီမွ်မွဳ ဆိတ္သုဥ္းလာတဲ့အခါ ျပည္တြင္းစစ္မီးဆိုတာ ေတာက္ေလာင္စျမဲပါပဲ။ ဒီလိုျပည္တြင္းစစ္ေတြ ျဖစ္လာတဲ့အခါက်ေတာ့ စစ္အုပ္စုဟာ လက္နက္ကိုင္ အင္အားစုေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္ေခ်မွဳန္းေရးကို ျပဳလုပ္ပါေတာ့တယ္။ အဲဒီမွာ စစ္အုပ္စုက လက္နက္တခုအေနနဲ႕ အသံုးျပဳခဲ့တာကေတာ့ အဓမၼျပဳက်င့္မွဳပါပဲ။ နယ္စပ္ေဒသနဲ႕ တိုင္းရင္းသားရြာငယ္ေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြအေပၚ အဓမၼျပဳက်င့္မွဳေတြနဲ႕ အႏိုင္က်င့္ေစာ္ကားမွဳေတြေၾကာင့္ ကခ်င္၊ ကယန္း၊ ကရင္နဲ႕ ရွမ္းအမ်ိဳးသမီးမ်ားစြာ စစ္ပြဲရဲ႕ သားေကာင္ေတြ ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။

စစ္ပြဲေတြဟာ ဒီလိုစစ္ပြဲရဲ႕သားေကာင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကိုသာမက၊ တိုက္ပြဲ၀င္သူရဲေကာင္း အမ်ိဳးသမီးမ်ားကိုလဲ ေပၚေပါက္ေစခဲ့ျပန္ပါတယ္။ အစဥ္အလာေတြအရ စစ္မက္ေရးရာေတြဟာ အမ်ိဳးသားေတြရဲ႕ အလုပ္သဖြယ္ အမ်ားက ယူဆထားခဲ့ၾကေပမယ့္ အမ်ိဳးသားေတြနဲ႕ ရင္ေဘာင္တန္းျပီး စစ္ပြဲကို ပါ၀င္ရင္ဆိုင္ခဲ့ၾကတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြလဲရွိခဲ့ပါတယ္။ ၁၅ ရာစုႏွစ္တုန္းက Joan of Arc ဆိုတဲ့ အမ်ိဳးသမီးစစ္သူၾကီးဟာ အဂၤလန္ကို သိမ္းပိုက္ေခ်မွဳန္းဖို႕အတြက္ ျပင္သစ္စစ္သားေတြကို ဦးေဆာင္ခ်ီတက္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ယေန႕ေခတ္မွာဆိုရင္လဲ ၁၉၉၁ခုႏွစ္၊ ပင္လယ္ေကြ႕စစ္ပြဲကာလက စစ္ေျမျပင္ကို သြားေရာက္အမွဳထမ္းခဲ့ၾကတဲ့ အမ်ိဳးသမီး ရဟတ္ယာဥ္ပိုက္ေလာ့ေတြ အမ်ားၾကီး ရွိခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၃ခုႏွစ္၊ အီရတ္စစ္ပြဲမွာဆိုရင္ အမ်ိဳးသမီးစစ္သည္ေတာ္မ်ားဟာ ေျမျပင္၊ ေ၀ဟင္ စစ္ပြဲသ႑ာန္မ်ိဳးစံုမွာ ပါ၀င္ေနၾကပါျပီ။ တိုက္ပြဲ၀င္အမ်ိဳးသမီးမ်ားရဲ႕ အခန္းက႑ကို လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးလွဳပ္ရွားမွဳမ်ားမွာဆိုရင္ ပိုမိုသိသာစြာ ျမင္ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ ဗီယက္နမ္၊ ပီရူး၊ အီတလီ၊ ပါလက္စတိုင္း၊ သီရိလကၤာႏိုင္ငံမ်ားက လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးမ်ားမွာ အမ်ိဳးသမီး စစ္သည္ေတာ္မ်ားစြာ တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့ၾကပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္လည္း လစ္ဘရယ္အမ်ိဳးသမီး၀ါဒီမ်ားက အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ႏိုင္ငံေရးဇာတ္ခံုမွာသာမက စစ္ပြဲေတြမွာပါ အမ်ိဳးသားေတြနဲ႕ ရင္ေဘာင္တန္းႏို္င္တဲ့ အရည္အခ်င္းနဲ႕ ျပတ္သားတဲ့စိတ္ဓာတ္ေတြ ရွိေၾကာင္း အဆိုျပဳထားခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီအဆိုကို အခ်ိဳ႕ေသာ ကမၻာ့သမိုင္းျဖစ္ရပ္မ်ားက သက္ေသထူေပးခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၀ ႏွစ္မ်ားအတြင္းက ျဗိတိသွ်၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ မားဂရက္သက္ခ်ာဟာ ေဖာ့ခ္လင္းက်ြန္းစုမ်ားကို အာဂ်င္တီးနားအစိုးရဆီက ျပန္လည္သိမ္းပိုက္ႏိုင္ဖို႕ ေဖာ့ခ္လင္းစစ္ပြဲကို ဦးေဆာင္ညႊန္ၾကားခဲ့ပါတယ္။ အင္ဒရာဂႏီၵဟာ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္မွာ စစ္မက္ၾကားက အိႏၵိယႏိုင္ငံကို ဦးေဆာင္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သလို၊ ၁၉၇၃ခုႏွစ္မွာလဲ ေဂၚလ္ဒါမီးယာဟာ အစၥေရးကို ဦးေဆာင္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာရွင္ ဟိုလင္ေဒးလ္ဆိုခဲ့ဖူးသလိုပဲ “အမ်ိဳးသားေတြကို စစ္သားေတြျဖစ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ပ်ိဳးေထာင္ျပီး၊ အမ်ိဳးသမီးေတြကို အကူသေဘာ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြဟာ တကယ္ေတာ့ မွားယြင္းတဲ့ အယူအဆေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္”

က်ြန္မတို႕ျမန္မာျပည္မွာဆိုရင္လဲ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႕က်င္ေရးလွဳပ္ရွားမွဳ၊ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးလွဳပ္ရွားမွဳနဲ႕ စစ္အာဏာရွင္ဆန္႕က်င္ေရး လွဳပ္ရွားမွဳကာလတေလွ်ာက္မွာ တိုက္ပြဲ၀င္သူရဲေကာင္း အမ်ိဳးသမီးမ်ားစြာ ေပၚေပါက္ခဲ့ပါတယ္။ နယ္ခ်ဲ႕ကိုေတာ္လွန္ခဲ့တဲ့ ၀က္ထီးကန္တိုက္ပြဲမွာ ရွမ္းအမ်ိဳးသမီးမ်ားဦးေဆာင္ ပါ၀င္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီလိုဦးေဆာင္ခဲ့ၾကတဲ့ ရွမ္းအမ်ိဳးသမီးစစ္သူၾကီးမ်ားရဲ႕ သတိၱကို ျဗိတိသွ်စစ္တပ္ေမဂ်ာ စေနာ့ဂရပ္စ္က သူေရးသားထုတ္ေ၀ခဲ့တဲ့ Narratives of the Burmese War ဆိုတဲ့စာအုပ္မွာ မွတ္တမ္းတင္ေရးသားခဲ့တဲ့အထိပါပဲ။ ခ်င္းေတာင္တန္းေတြမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႕က်င္ေရး တိုက္ပြဲမ်ားမွာလည္း ခ်င္းအမ်ိဳးသမီးေတြဟာ အမ်ိဳးသားမ်ားနည္းတူ နယ္ခ်ဲ႕ကို ရင္ဆိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးမွာလည္း အမ်ိဳးသမီးရဲေမမ်ားစြာ ပါ၀င္တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့ၾကပါတယ္။ လြတ္လပ္ေရးရျပီးေနာက္ပိုင္း စစ္အာဏာရွင္ဆန္႕က်င္ေရး လက္နက္ကိုင္တိုက္ပြဲမ်ားမွာလည္း အမ်ိဳးသမီးရဲေမမ်ားစြာ ပါ၀င္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေတာထဲေတာင္ထဲမွာ၊ စစ္ေျမျပင္ေတြမွာ ပင္ပန္းဆင္းရဲမွဳေတြကို ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့အံတုႏိုင္ခဲ့ၾကတဲ့ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ားရဲ႕ စိတ္ဓာတ္ခိုင္မာၾကံ့ခိုင္မွဳေတြဟာ အံ့မခန္းဖြယ္ပါပဲ။ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ တိုင္းျပည္အတြက္ လိုအပ္လာတဲ့အခါမွာ အမ်ိဳးသားေတြနဲ႕ ရင္ေဘာင္တန္းျပီး တိုက္ပြဲ၀င္ႏိုင္တယ္ဆိုတာ ထင္ရွားလွပါတယ္။ ႏိုင္ငံတခုရဲ႕ စစ္ေရးကိစၥေတြ၊ ကာကြယ္ေရးကိစၥရပ္ေတြ၊ ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ စစ္ေရးရာေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားရဲ႕ ေျပာေရးဆိုပိုင္ခြင့္ အခြင့္အလမ္းေတြလဲ ရရွိရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္မက္ေရးရာ ျဖစ္ပြားမွဳတိုင္းမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြလဲ တိုက္ရိုက္ျဖစ္ျဖစ္၊ သြယ္၀ိုက္ျဖစ္ျဖစ္ ပါ၀င္ပတ္သက္ၾကရတာမို႕ အမ်ိဳးသမီးမ်ားရဲ႕ အသံကို နားမေထာင္ပဲ အမ်ိဳးသားမ်ားကပဲ ဆံုးျဖတ္လုပ္ကိုင္မယ္ဆိုရင္ ဒါဟာအမ်ိဳးသမီးမ်ားကို တဖက္သတ္အႏိုင္က်င့္ ေစာ္ကားရာ က်ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ား စစ္ရဲ႕သားေကာင္မ်ား ဘ၀မေရာက္ရွိေစဖို႕နဲ႕ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ၊ ႏိုင္ငံတကာလံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ စစ္ေရးဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားမွာ ပါ၀င္ႏိုင္ဖို႕ အေရးဟာလဲ ႏိုင္ငံတခုရဲ႕ ကံၾကမၼာအတြက္ အေရးၾကီးလွပါေၾကာင္း ေျပာၾကားလိုက္ရပါတယ္ရွင္။

ခင္မမမ်ိဳး (၂၀၀၉)