ဘေလာ့ လိပ္စာသစ္သို႕ ေျပာင္းေရႊ႕ျခင္း

(၂၀၀၇) ခုႏွစ္မွစ၍ ဘေလာ့စာမ်က္ႏွာအား ဖြင့္လွစ္ခဲ့ရာ ဖတ္ရွဳအားေပးၾကေသာ စာဖတ္ပရိသတ္အေပါင္းအား အထူးပင္ ေက်းဇူးတင္ရွိပါသည္။

ယခုအခါတြင္ ဘေလာ့ကို ဖြင့္ရန္ အခ်ိန္ၾကာျမင့္မွဳမ်ား ရွိေနေၾကာင္း၊ စာဖတ္သူအခ်ိဳ႕မွ အေၾကာင္းၾကားလာပါသျဖင့္ www.khinmamamyo.info တြင္ စာမ်က္ႏွာသစ္ကို ဖြင့္လွစ္ထားပါသည္။

စာမ်က္ႏွာသစ္တြင္ အခ်ိဳ႕ေသာ စစ္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ေဆာင္ပါးမ်ားႏွင့္ ရသစာစုမ်ား (ႏွစ္ရာေက်ာ္ခန္႕)ကိုလည္း က႑မ်ားခြဲ၍ ျပန္လည္ေဖာ္ျပထားပါသည္။


ယခုဘေလာ့စာမ်က္ႏွာကို ဆက္လက္ထားရွိထားမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ယေန႕မွစ၍ ပို႕စ္အသစ္မ်ား ထပ္မံ တင္ေတာ့မည္ မဟုတ္ပါေၾကာင္းႏွင့္ ပို႕စ္အသစ္မ်ားကို စာမ်က္ႏွာသစ္တြင္သာ တင္ေတာ့မည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း ေလးစားစြာ အသိေပး အေၾကာင္းၾကားပါသည္။


စာမ်က္ႏွာသစ္သို႕ အလည္လာေရာက္ပါရန္ကိုလဲ လွိဳက္လွဲစြာ ဖိတ္ေခၚအပ္ပါသည္။


ေလးစားစြာျဖင့္



ခင္မမမ်ိဳး (၁၇၊ ၁၀၊ ၂၀၁၁)

www.khinmamamyo.info

ေက်းလက္ေဒသ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳေလွ်ာ့ခ်ေရး

Sunday, August 14, 2011

ဖြံ႕ျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတြမွာ၊ အထူးသျဖင့္ အာရွႏိုင္ငံေတြနဲ႕ အာဖရိကႏိုင္ငံေတြမွာ ေက်းလက္ေဒသ ဆင္းရဲႏြမ္းမွဳရာခိုင္ႏွဳန္းက အေတာ္မ်ားျပားပါတယ္။ အာရွေဒသ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူေတြရဲ႕ ၉၀ ရာခိုင္ႏွဳန္းက ေက်းလက္ေဒသမွာ ရွိျပီး၊ အာဖရိကေဒသ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူေတြရဲ႕ ၆၅ ရာခိုင္ႏွဳန္းကေန ၉၀ ရာခိုင္ႏွဳန္းအထိ ရွိေၾကာင္း ကမၻာ့ဘဏ္ရဲ႕ စစ္တမ္းေတြမွာ ေတြ႕ရွိရပါတယ္။ ေက်းလက္ေဒသဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳ ျမင့္တက္လာတာနဲ႕အမွ် ျမိဳ႕ျပသို႕ ေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္ အေျခခ်မွဳေတြ မ်ားျပားလာတဲ့အတြက္ ျမိဳ႕ျပဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳရာခိုင္ႏွဳန္း ျမင့္မားလာေစႏိုင္တဲ့ အခ်က္တခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္း ပညာရွင္ေတြက သံုးသပ္ေျပာဆို ထားၾကပါတယ္။ ေက်းလက္ေဒသ အေျခခံအေဆာက္အအံုကို လ်စ္လ်ဴရွဳထားျခင္း၊ ေက်းလက္ေဒသ ဖြံ႕ျဖိဳး တိုးတက္ေရးအတြက္ အစိုးရအသံုးစရိတ္ရာခိုင္ႏွဳန္း နည္းပါးျခင္း၊ လယ္ယာေျမမ်ားကို အတင္းအဓမၼသိမ္းယူျခင္း စတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရား လစ္ဟာခ်က္ေတြေၾကာင့္ ေက်းလက္ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳေတြ ျမင့္တက္လာျပီး၊ ျမိဳ႕ျပဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳေတြပါ ထပ္ဆင့္ ျမင့္တက္လာတတ္ပါတယ္။



ေက်းလက္ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳဆိုရာ၀ယ္

ေက်းလက္ေဒသမွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူေတြရဲ႕ ၀င္ေငြ၊ အလုပ္အကိုင္၊ အသံုးစရိတ္ေတြအားလံုးဟာ စိုက္ပ်ိဳးေမြးျမဴေရး၊ တံငါနဲ႕ ေက်းလက္အေျချပဳ စက္မွဳလုပ္ငန္း၊ ၀န္ေဆာင္မွဳ စတာေတြအေပၚမွာ တည္မွီေနျပီး၊ အမ်ားစုကေတာ့ စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုစိုက္ပ်ိဳးေရးက႑မွာ တည္မွီေနတဲ့အတြက္ စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑ရဲ႕ ၾကိဳတင္မျမင္ႏိုင္ေသာ အခက္အခဲေတြျဖစ္တဲ့ ရာသီဥတုေဖာက္ျပန္မွဳ၊ မိုးေခါင္ေရရွားမွဳ၊ ေလမုန္တိုင္းက်မွဳ၊ ေရၾကီးမွဳ စတာေတြ ျဖစ္ပြားျပီး၊ လယ္ယာေျမေတြ ပ်က္စီးသြားတဲ့ အေျခအေနေတြ ျဖစ္ပြားလာတဲ့အခါ ေဒသခံျပည္သူေတြရဲ႕ စား၀တ္ေနေရးကို ထိခိုက္လာတတ္ပါတယ္။

ေက်းလက္ေဒသရဲ႕ သြင္ျပင္လကၡဏာတရပ္က လူဦးေရထူထပ္မွဳ (population density) ေလ်ာ့နည္းျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ေလ်ာ့နည္းမွဳေတြဟာ အေျခခံအေဆာက္အအံု (basic infrastructure)၊ ၀န္ေဆာင္မွဳ အားနည္းခ်က္ စတာေတြနဲ႕ တိုက္ရိုက္ဆက္စပ္မွဳ ရွိတာေၾကာင့္ စီးပြားေရးဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မွဳ အခြင့္အလမ္းေတြအတြက္ အရံအတား ျဖစ္လာေစပါတယ္။ ေက်းလက္ေဒသထုတ္ကုန္ေတြကို ျမိဳ႕ျပကို တင္ပို႕တဲ့အခါ သယ္ယူပို႕ေဆာင္ေရး ကုန္က်စရိတ္ ၾကီးမားတာေၾကာင့္ ေစ်းကြက္ယွဥ္ျပိဳင္ႏိုင္မွဳ (market competitiveness) က်ဆင္းလာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေက်းလက္ေနျပည္သူေတြရဲ႕ assets accumulation နဲ႕ income volatility management ကို ထိခိုက္ေစပါတယ္။

ေက်းလက္ေဒသ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳမွာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳ သ႑ာန္ေတြကလဲ ကြဲျပားျခားနားမွဳေတြ ရွိပါတယ္။ ျမိဳ႕ၾကီးမ်ားနဲ႕ နီးစပ္တဲ့ ေက်းလက္ေဒသ (Peri-urban areas) ေတြမွာ ေစ်းကြက္မ်ားသို႕ ၀င္ေရာက္ႏိုင္မွဳ အခြင့္အလမ္း မ်ားျပားျခင္း၊ အေျခခံအေဆာက္အအံုႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မွဳမ်ားရွိျခင္း စတာေတြေၾကာင့္၊ ေ၀းလံေခါင္ဖ်ား ေက်းလက္ေဒသေတြမွာ ျဖစ္ပြား တတ္တဲ့ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳသ႑ာန္ေတြနဲ႕ ကြဲျပားျခားနားပါတယ္။ စစ္မက္ျဖစ္ပြားရာေဒသမွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့ ေက်းလက္ ျပည္သူေတြရဲ႕ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳကလဲ အျခားေဒသေတြထက္ ပိုျပီး ဆိုးရြားမွဳ ရွိႏိုင္ပါတယ္။

ေက်းလက္ေဒသ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳကို ပိုမိုးဆိုးရြားေစတဲ့ အရာေတြကေတာ့ ဓနရွင္ေျမပိုင္ရွင္ေတြရဲ႕ ေခါင္းပံုျဖတ္မွဳ၊ အစိုးရရဲ႕ လယ္ယာေျမမူ၀ါဒဆိုင္ရာ အားနည္းခ်က္မ်ား၊ လယ္ခြန္၊ ယာခြန္ ေကာက္ခံမွဳမ်ား၊ လယ္ယာေျမမ်ားကို မတရားရား သိမ္းယူမွဳ၊ လယ္ယာထုတ္ကုန္မ်ားကို လက္၀ါးၾကီးအုပ္မွဳ စတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အာရွႏိုင္ငံေတြမွာ ျဖစ္ပြားေလ့ရွိတဲ့ rural dualism ျပႆနာေၾကာင့္ ေက်းလက္ေနျပည္သူအမ်ားအျပား အတိဒုကၡေရာက္ခဲ့ၾကရပါတယ္။ ေက်းလက္ေဒသေတြမွာ လယ္သမား၊ ယာသမားေတြနဲ႕ subsistence farming system အျပင္ ေျမပိုင္ရွင္ၾကီးေတြနဲ႕ commercial production system ေတြကပါ အတူတကြ ယွဥ္တြဲတည္ရွိေနပါတယ္။


အက်ိဳးဆက္ကေတာ့ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးတဲ့ လယ္သမား၊ ယာသမားေတြဟာ အရင္းရွင္၊ ေျမရွင္ေတြ၊ ေငြတိုး ေခ်းစားသူေတြရဲ႕ေသြးစုပ္ျခယ္လွယ္ အႏိုင္က်င့္ ဗိုလ္က်မွဳေတြကို ခါးစည္းခံရၾကရတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီလိုအေျခအေန ဆိုးေတြကို လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမွဳေတြနဲ႕ ျပည့္ႏွက္ေနတဲ့ ဗ်ဴရိုကရက္ယႏၱရားက အားျဖည့္လိုက္တဲ့အခါ ေက်းလက္ေဒသ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူေတြဟာ ဆင္းရဲတြင္းထဲကေန ရုန္းထြက္ႏိုင္ဖို႕ ခဲယဥ္းလာၾကရပါေတာ့တယ္။ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမွဳ အားနည္းျခင္း၊ ဥပေဒဘက္ေတာ္သားမ်ားက ေျမရွင္၊ အရင္းရွင္မ်ားဘက္မွ ဘက္လိုက္ျခင္း၊ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူမ်ားရဲ႕ အသံမ်ားကို အေလးမထားျခင္း၊ ျပည္ပပို႕ကုန္မ်ားအား ဦးစားေပးစိုက္ပ်ိဳးေစျခင္း စတာေတြဟာ ေက်းလက္ေဒသ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳ သံသရာလည္ေနေစတဲ့ အေၾကာင္းတရားေတြပါပဲ။

ေက်းလက္ေဒသ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳေလွ်ာ့ခ်ေရး မူ၀ါဒမ်ား

(၁) စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မွဳ

စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မွဳရွိျခင္းအားျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးမဟုတ္ေသာ အျခားက႑မ်ားရဲ႕ တိုးတက္ေရးကို stimulate လုပ္ျပီး အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းေတြကို ဖန္တီးေပးႏိုင္ပါတယ္။ စိုက္ပ်ိဳးေရးကို အေျခခံတဲ့ agroindustries ေတြကေန အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ဖန္တီးေပးျခင္း၊ အစားအစာ ေစ်းႏွဳန္းမ်ား က်ဆင္းေစျခင္း၊ ေက်းလက္မွ ျမိဳ႕ျပသို႕ ေျပာင္းေရႊ႕အေျခခ်ေနထိုင္မွဳႏွဳန္းကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးျခင္း စတာေတြေၾကာင့္ ျမိဳ႕ျပဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳကိုပါ ေလွ်ာ့ခ်ေပးႏိုင္ပါတယ္။

စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မွဳေၾကာင့္ ေက်းလက္ေဒသ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးႏိုင္ေပမယ့္၊ ထိေရာက္စြာ ေလွ်ာ့ခ်ေပးႏိုင္ေရးအတြက္ အေျခအေနအခ်ိဳ႕ကို ဖန္တီးေပးဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ သဘာ၀အရင္းအျမစ္မ်ား ပိုင္ဆိုင္မွဳကို အာရံုစိုက္ျခင္းအားျဖင့္ ေျမယာေစ်းကြက္ (land markets) နဲ႕ အရင္းအႏွီးေစ်းကြက္ (Capital markets) ေတြကို ထိခိုက္ေစျခင္း မရွိရပါဘူး။ အရင္းအႏွီးေစ်းကြက္ကို ဖိႏွိပ္မွဳေတြ လုပ္လာတဲ့အခါ ေစ်းကြက္ကို ထိခိုက္ျပီး ဖြံ႕ျဖိဳး တိုးတက္ေရးကို ေႏွာင့္ေႏွးေစတတ္ပါတယ္။

ေစ်းႏွဳန္း၊ အခြန္ေကာက္ခံမွဳနဲ႕ ေငြလဲလွယ္ႏွဳန္းဆိုင္ရာ မူ၀ါဒေတြကို စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑ေတြကို penalize လုပ္ျခင္း မရွိရပါဘူး။ ေက်းလက္ေဒသရဲ႕ အေျခခံက်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မွဳနဲ႕ ပညာေရး၀န္ေဆာင္မွဳေတြကို တိုးျမွင့္ေပးဖို႕နဲ႕ ေက်းလက္ေဒသရဲ႕ အေျခခံအေဆာက္အအံု ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ တႏိုင္ငံလံုးအႏွံ႕ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ ဆင္းရဲ ႏြမ္းပါးသူေတြအတြက္ safety nets ေတြနဲ႕ လူမွဳေထာက္ကူျပဳ အစီအစဥ္ေတြကိုလဲ ဖန္တီးေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မွဳအတြက္ မူ၀ါဒေတြ ခ်မွတ္ရာမွာ ေစ်းကြက္နဲ႕ အေျခခံအေဆာက္အအံု ဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္ေတြကို ပဏာမထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ ေက်းလက္ေဒသ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူေတြနဲ႕ သက္ဆိုင္တဲ့ ေစ်းကြက္ေတြမွာ ထုတ္ကုန္ (products), inputs နဲ႕ ဘ႑ာေရးဆိုျပီး ေစ်းကြက္ (၃) မ်ိဳး ပါ၀င္ပါတယ္။ အေျခခံ အေဆာက္အအံု ဆိုရာမွာ စီးပြားေရးအေဆာက္အအံု (လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးနည္းပညာမ်ား ပံ့ပိုးေပးေရး) နဲ႕ လူမွဳေရးအေဆာက္အအံု (က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ ေရအလံုအေလာက္ ရရွိေရး) စတာေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။

ဒီအခ်က္အလက္ေတြအျပင္ ေက်းလက္ေဒသ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူေတြကို မိမိပုိင္လယ္ယာေျမအနည္းငယ္ကို ထြန္ယက္ စိုက္ပ်ိဳးသူမ်ား၊ အျခားသူမ်ား ပိုင္ဆိုင္ေသာ လယ္ယာေျမမ်ားကို ငွားရမ္းျပီး ထြန္ယက္စိုက္ပ်ိဳးသူမ်ား၊ farm sector ႏွင့္ non-farm sectors မ်ားတြင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနရေသာ ေျမယာမဲ့အလုပ္သမားမ်ား နဲ႕ အမ်ိဳးသမီးမ်ား စတဲ့ အုပ္စုၾကီး ေလးမ်ိဳး ခြဲျခားျပီး၊ အုပ္စုတခုခ်င္းစီအလိုက္ သင့္ေလ်ာ္မယ့္ မူ၀ါဒေတြကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

(၂) Land Inequality ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း

ေျမယာမဲ့ျခင္းနဲ႕ လယ္ယာေျမအလံုအေလာက္မရွိျခင္းတို႕ဟာ ေက်းလက္ေဒသ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးကို ျဖစ္ပြားေစတဲ့ အဓိက အေၾကာင္းရင္းတခုျဖစ္ပါတယ္။ လယ္ယာေျမ အရည္အေသြး၊ အေၾကြးရယူႏိုင္မွဳႏွင့္ ေစ်းကြက္အခြင့္အလမ္းမ်ား နည္းပါးျခင္း၊ ျပည္သူ႕ေရးရာ၀န္ေဆာင္မွဳ အားနည္းျခင္း စတာေတြလဲ ပါ၀င္ေပမယ့္ land inequality ကေတာ့ predominant feature ျဖစ္ပါတယ္။ land inequality ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း၊ ေျမယာအခြင့္အေရးမ်ားကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း၊ share-cropping tenancy contracts ေတြကို စနစ္တက် စီမံေဆာင္ရြက္ျခင္း စတာေတြ ရွိမွသာ ေက်းလက္ေဒသ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳ ေလွ်ာ့ခ်ေရးကို အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။

(၃) Microfinance (အေသးစားေငြေခ်း) စနစ္ က်င့္သံုးျခင္း

ဖြံ႕ျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတြမွာ ေက်းလက္ေဒသ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူ အမ်ားစုဟာ စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑ရဲ႕ အလုပ္အကိုင္ေတြေပၚမွာပဲ မွီခုိေနၾကရပါတယ္။ အိမ္ေထာင္စု၀င္ေငြ နည္းပါးျပီး၊ ၀င္ေငြရဖို႕ ရိတ္သိမ္းခ်ိန္ကို ေစာင့္ဆိုင္းရတာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒီလိုအခ်ိန္မွာ ဓနရွင္၊ ေျမရွင္၊ ကုန္သည္ပြဲစားေတြဆီက အေၾကြးရယူသံုးစြဲရျပီး၊ ၀င္ေငြ ရလာခ်ိန္မွာ အေၾကြးေတြကို ျပန္ဆပ္ရတာေၾကာင့္ ေၾကြးယူသံသရာထဲကေန ရုန္းမထြက္ႏိုင္ပဲ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါကို ဓနရွင္၊ ေျမရွင္ေတြက အခြင့္ေကာင္းယူျပီး အဆမတန္ မ်ားျပားလွတဲ့ အတိုးႏွဳန္းေတြနဲ႕ ေသြးစုပ္ခ်ယ္လွယ္ၾကတာေၾကာင့္ လယ္သမား၊ ယာသမားေတြဟာ နင္းျပားဘ၀ကို က်ေရာက္ ၾကရျပန္ပါတယ္။ ဒီလို ဂုပ္ေသြးစုပ္ေနသူေတြ ေလ်ာ့နည္းေစေရးအတြက္ ေက်းလက္ေဒသမွာ Micro Finance Institutions (MFI) ေတြ ေပၚထြက္လာဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ အေသးစားေငြေခ်းစနစ္ကို လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအေျချပဳ အစီအစဥ္ေတြနဲ႕ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ျခင္းအားျဖင့္ target groups ေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ အကူအညီေပးႏိုင္ပါတယ္။

(၄) အေျခခံအေဆာက္အအံု (Infrastructure) ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မွဳ

ေက်းလက္ေဒသရဲ႕ အေျခခံစီးပြားေရးအေဆာက္အအံုနဲ႕ လူမွဳေရးအေဆာက္အအံုေတြမွာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမွဳျပဳျခင္းဟာ ေကာင္းမြန္တဲ႕ အက်ိဳးသက္ေရာက္မွဳေတြကို ေရရွည္မွာ ျဖစ္ထြန္းလာေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလို အေျခခံအေဆာက္အအံု ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္လာေရးမွာ အစိုးရေတြရဲ႕ အခန္းက႑က အေရးၾကီးသလို၊ လူမွဳေရး အေျခခံ အေဆာက္အအံု ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အရပ္ဘက္လူ႕အဖြဲ႕အစည္း အားေကာင္းဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။

စာတတ္ေျမာက္ႏွုန္း ျမင့္မားေရး၊ မူလတန္းေက်ာင္းမ်ား ေက်းရြာအႏွံ႕ ေပၚထြက္လာေရး၊ အလယ္တန္းႏွင့္ အထက္တန္းေက်ာင္းမ်ားသို႕ တက္ေရာက္ႏိုင္ရန္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ကူညီေစာင့္ေရွာက္မွဳမ်ား (ဥပမာ- အခမဲ့ေက်ာင္းကားမ်ား ထားရွိေရး၊ ခရီးသည္တင္ကားမ်ားအား အခမဲ့ စီးနင္းခြင့္ ရရွိေရး စသည္)၊ ေက်းလက္ေဒသ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား အတြက္ လစာႏွင့္ ခံစားခြင့္မ်ား တိုးျမွင့္ေပးျခင္းျဖင့္ ဆရာ၊ ဆရာမ ရွားပါးမွဳ ျပႆနာမ်ားအား ေျဖရွင္းျခင္း၊ ေက်းလက္ေဆးေပးခန္းမ်ား တိုးျမွင့္ဖြင့္လွစ္ေရး၊ ေဒသခံျပည္သူမ်ားအတြက္ ျပည္သူ႕က်န္းမာေရး ပညာေပးလုပ္ငန္းမ်ား အရွိန္ျမွင့္လုပ္ေဆာင္ေရး၊ ေက်းလက္ေဒသ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳ ေလွ်ာ့ခ်ေရးအစီအစဥ္မ်ား ေရးဆြဲခ်မွတ္ရာတြင္ သက္ဆိုင္ရာ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ား၏ အၾကံဥာဏ္မ်ားအား ေတာင္းယူျခင္း စတာေတြဟာ ေက်းလက္ေဒသ အေျခခံအေဆာက္အအံု ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးကို ေထာက္ကူျပဳပါတယ္။

(၅) စိုက္ပ်ိဳးေရးနည္းပညာမ်ားအား သုေတသနျပဳျခင္းႏွင့္ ျဖန္႕ျဖဴးအသံုးျပဳျခင္း

စိုက္ပ်ိဳးေရး နည္းပညာ စတာမွာ အမ်ားအားျဖင့္ ေျမယာႏွင့္ ေရအရင္းအျမစ္၊ ဇီ၀ဓာတုနဲ႕ စက္မွဳ ဆိုတဲ့ က႑သံုးခု ပါ၀င္ပါတယ္။ ေျမယာႏွင့္ ေရအရင္းအျမစ္ က႑မွာေတာ့ ေျမဆီလႊာပ်က္သုဥ္းမွဳ ေလ်ာ့နည္းေရး၊ တသီးစားမွသည္ ႏွစ္သီးစား၊ သံုးသီးစား ႏိုင္ေရး၊ စိုက္ပ်ိဳးေရ အလံုအေလာက္ရရွိေရး စတာေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ ဇီ၀ဓာတု က႑မွာေတာ့ ဓာတ္ေျမၾသဇာအသံုးျပဳျခင္း၊ သီးႏွံအမ်ိဳးအစားသစ္မ်ားေပၚထြက္ေရး၊ ထုတ္ကုန္မ်ား အရည္အေသြး ျမင့္မားေရး စတာေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ စက္မွဳက႑မွာေတာ့ လက္မွဳလယ္ယာကေန စက္မွဳလယ္ယာက႑သို႕ တိုးျမွင့္ေရး စတာေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ နည္းပညာသစ္မ်ားကို လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အကူအညီနဲ႕ သုေတသန ျပဳျပီးတဲ့အခါ အခ်ိဳ႕ေသာ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက နည္းပညာမ်ားကို ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားကို ျဖန္႕ျဖဴးအသံုးခ်ေစျခင္း မရွိပဲ၊ လက္၀ါးၾကီးအုပ္ထားတာေတြလဲ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒီလို အေျခအေနေတြ ျဖစ္လာတဲ့အခါ အစိုးရက ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မွဳေတြ ျပဳလုပ္ဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။

(၆) အစားအစာ လံုျခံဳေရး (Food Security)
အစားအစာ လံုျခံဳေရးဟာ ၂၁ရာစု ကမၻာရဲ႕ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး မူ၀ါဒေတြမွာ ထည့္သြင္းစဥ္းစားလာရတဲ့ အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ဥစၥာျဖိဳ၊ စားဖိုက ဆိုတဲ့ ျမန္မာစကားရွိပါတယ္။ စား၀တ္ေနေရးမွာ အစားအစာဟာ အိမ္ေထာင္စု၀င္ေငြရဲ႕ အမ်ားဆံုး ပမာဏကို အျမဲတေစ ျဖိဳယူေနတဲ့ အရာျဖစ္ပါတယ္။ ထုတ္လုပ္မွု၊ ကုန္ေစ်းႏွဳန္း၊ လုပ္ခလက္စာ၊ အလုပ္အကိုင္ အတက္အက်ေတြ ျဖစ္ပြားလာတဲ့အခါမွာ ေက်းလက္ေဒသ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူေတြရဲ႕ အစားအစာ လံုျခံဳေရးကို ထိခိုက္လာေစပါတယ္။ အစာအဟာရ မျပည့္စံုမွဳေၾကာင့္ လူသားေတြရဲ႕ စြမ္းရည္ေတြကို က်ဆင္းေစပါတယ္။ လူသားေတြရဲ႕ စြမ္းရည္ေတြ က်ဆင္းလာတာနဲ႕အမွ် ထုတ္လုပ္မွဳကို ထိခိုက္ေစႏိုင္ပါတယ္။ အစားအစာ လံုျခံဳမွဳ မရွိျခင္း (သို႕မဟုတ္) လံုေလာက္မွ်တမွဳ မရွိျခင္းဟာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြက္ ဆိုးက်ိဳးေတြ ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ negative externalities ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အစားအစာ လံုျခံဳေရး မရွိတဲ့အခါ အစားအစာ ကူညီေထာက္ပံ့မွဳ (food subsidies) ေတြ ျပဳလုပ္ဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ အစားအစာ ကူညီေထာက္ပံ့မွဳ လုပ္ႏိုင္တဲ့ သ႑ာန္ေတြကေတာ့ ရိကၡာမ်ား ထုတ္ေပးျခင္း၊ food stamps လို႕ေခၚတဲ့ လူတဦးခ်င္းစီအလိုက္၊ အိမ္ေထာင္စုအလိုက္ အစားအစာေတြ ၀ယ္ယူႏိုင္တဲ့ ေငြေၾကးပမာဏ တခုႏွင့္ ညီမွ်ေသာ အစားအစာ ၀ယ္ယူခြင့္ လက္မွတ္မ်ား ထုတ္ေပးျခင္း၊ ေက်းရြာအလိုက္ supplementary feeding programs မ်ား ေဖာ္ေဆာင္ျခင္း စတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

အခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြမွာေတာ့ အိမ္ေထာင္စုတခုခ်င္းစီရဲ႕ ၀င္ေငြေပၚ မူတည္ျပီး ၀င္ေငြနည္းပါးသူမ်ားကို အစားအစာ ကူညီေထာက္ပံ့ေပးမွဳေတြ၊ အသက္ ငါးႏွစ္ေအာက္ ကေလးသူငယ္မ်ားနဲ႕ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္မ်ားအတြက္ ကူညီေထာက္ပံ့ ေပးမွဳေတြ၊ ေဒသတခုခ်င္းအလိုက္ လိုအပ္ခ်က္ေပၚမွာ မူတည္ျပီး ျဖည့္ဆည္းေပးမွဳေတြ ျပဳလုပ္ၾကပါတယ္။ အစိုးရေတြက ဦးေဆာင္တဲ့ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြအျပင္ အန္ဂ်ီအိုေတြနဲ႕ အျခားေစတနာရွင္မ်ားက ကူညီေထာက္ပံ့ေပးမွဳေတြလဲ ရွိတတ္ပါတယ္။

နိဂံုး

နိဂံုးခ်ဳပ္ဆိုရရင္ ေက်းလက္ေဒသ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳ ေလွ်ာ့ခ်ေရးဆိုတာ ျမိဳ႕ေပၚက ခ်မ္းသာသူေတြဆီက အလွဴေငြ ေကာက္ခံျပီး၊ ေက်းလက္ေဒသ ျပည္သူေတြအတြက္ အသံုးျပဳျခင္းကို ဆိုလိုတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ႏိုင္ငံေတာ္က ဦးေဆာင္ျပီး သင့္ေလ်ာ္မယ့္ အစိုးရဘတ္ဂ်က္မ်ား ခ်မွတ္အသံုးျပဳျခင္း၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ သင့္ေလ်ာ္ေသာ မူ၀ါဒမ်ား ခ်မွတ္ျခင္း၊ အေျခခံအေဆာက္အံု ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္လာေစရန္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ land inequality ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း၊ အရပ္ဘက္လူ႕အဖြဲ႕အစည္း အားေကာင္းလာေစျခင္း၊ အစားအစာ လံုျခံဳေရးအတြက္ အန္ဂ်ီအိုအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္း၊ ေျမရွင္၊ အရင္းရွင္မ်ားကို ဘက္လိုက္ေသာ တရားစီရင္ေရး စနစ္မ်ားႏွင့္ ဥပေဒမ်ားကို ဖယ္ရွားျခင္း၊ ဘက္လိုက္ေသာ ဥပေဒဘက္ေတာ္သားမ်ားကို အေရးယူျခင္း၊ rural dualism ျပႆနာမ်ားကို တိုက္ဖ်က္ျခင္း၊ ဗ်ဴရိုကရက္ ေျမရွင္စနစ္ကို ဖယ္ရွားျခင္း စသည့္ မူ၀ါဒမ်ား၊ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားျဖင့္သာ ေက်းလက္ေဒသ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳ သံသရာစက္၀န္းကို ရပ္တန္႕ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း ေရးသားတင္ျပအပ္ပါတယ္။

ခင္မမမ်ိဳး (၁၄၊ ၈၊ ၂၀၁၁)

ရည္ညႊန္းကိုးကား။

Behrman, J. (1993) “Macroeconomic policies and Rural Poverty: Issues and Research Strategies”, in Quibria, M.G. (ed) Rural Poverty in Asia, Oxford University Press, Hong Kong

Ashley, C. and S. Maxwell (2001) ‘Rethinking Rural Development’, Development Policy Review, 19 (4), Overseas Development Institute, London

Lipton, M. (2004) ‘New directions for agriculture in reducing poverty: the DFID initiative’.

Marsh, S. P. and T. G. Macaulay (2002) ‘Land reform and the development of commercial agriculture in Vietnam: policy and issues’, Agribusiness Review, Volume 10.

  © Blogger templates Newspaper II by Ourblogtemplates.com 2008

Back to TOP