ပညာေရးႏွင့္ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရး (အပိုင္း-၃)
ပညာေရးစီမံခ်က္ႏွင့္ေပၚလစီမ်ား
ပညာေရးစီမံခ်က္ႏွင့္ ေပၚလစီမ်ားခ်မွတ္ရာမွာ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မွဳအေျခအေနကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဖြံ႕ျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားမွာ ျပဳလုပ္ရမယ့္ စီမံခ်က္မ်ား၊ ေပၚလစီမ်ားႏွင့္ ဖြံ႕ျဖိဳးျပီး ႏိုင္ငံမ်ားမွာ ခ်မွတ္ရမည့္ ေပၚလစီမ်ားမွာ မ်ားစြာေသာ ကြဲျပားမွဳေတြ ရွိပါတယ္။
ကမာၻ႕ဘဏ္ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မွဳေလ့လာေရးက (၂၀၀၇)ခုႏွစ္က ထုတ္ေ၀တဲ့ Building Knowledge economies စာတမ္းမွာ ဖြံ႕ျဖိဳးဆဲတိုင္းျပည္မ်ားမွာ ခ်မွတ္သင့္တဲ့ ပညာေရးမူ၀ါဒမ်ားကို ေအာက္ပါအတိုင္း ခ်မွတ္ထားပါတယ္။
(၁) မူလတန္း၊ပညာေရး
လူတိုင္းအတြက္ ပညာေရး စီမံခ်က္မ်ားတြင္ အာရံုစိုက္ရန္
ေက်ာင္းအပ္ႏွဳန္းတိုးျမွင့္လာေရး ေဆာင္ရြက္ရန္
အမ်ိဳးသမီးငယ္မ်ား၏ ပညာေရးႏွင့္အလုပ္အကိုင္ရရွိေရးအခြင့္အလမ္းတိုးတက္လာေစရန္
အရည္အေသြးျမွင့္တင္ေရးကို အာရံုစိုက္ရန္
(၂) အလယ္တန္း၊ အထက္တန္းပညာေရး
အလယ္တန္းေက်ာင္းအပ္ႏွဳန္းတိုးျမင့္လာေရးေဆာင္ရြက္ရန္
အထက္တန္းပညာေရးအား တကၠသိုလ္ေကာလိပ္ပညာေရးမ်ားအတြက္ ျပင္ဆင္ေပးရံုသာမက လုပ္ငန္းခြင္ဘ၀ႏွင့္ပါ သင့္ေလ်ာ္ႏိုင္ေစမည့္ ပညာေရးအစီအစဥ္မ်ား ေဖာ္ေဆာင္ရန္
(၃) တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္ပညာေရး
တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္ပညာေရးအဆင့္အတန္းျမင့္မားလာေစရန္
Economy တြင္ လိုအပ္ေသာ အရည္အခ်င္းမ်ားႏွင့္ တြဲစပ္ေဖာ္ေဆာင္ရန္
ပရိုဂရမ္ႏွင့္ လိုအပ္ေသာအရည္အခ်င္းမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ရန္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားထံမွ အၾကံဥာဏ္ရယူရန္
အခ်ိန္ကာလပိုမိုတိုေတာင္းေသာ နည္းပညာပိုင္းဆိုင္ရာသင္တန္းမ်ား (ဥပမာ- ပိုလီတက္နစ္မ်ား) ဖြင့္လွစ္ရန္
(၄) စဥ္ဆက္မျပတ္ပညာေရး
စာတတ္ေျမာက္မွဳႏွဳန္းျမင့္မားလာေရး ေဆာင္ရြက္ရန္
economy မွ လိုအပ္ေသာ အရည္အခ်င္းမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ေပးႏိုင္မည့္ သင္တန္းမ်ားေပးရန္
အရည္အခ်င္းျမွင့္တင္ေရးသင္တန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ရန္
စသည္တို႕ျဖစ္ပါတယ္။
မ်ားေသာအားျဖင့္ ဖြံ႕ျဖိဳးဆဲတိုင္းျပည္မ်ားမွာ ပညာေရးစနစ္နဲ႕ တိုက္ရိုက္ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ ျပႆနာမ်ားကို ရင္ဆိုင္ေနၾကရပါတယ္။ ပညာတတ္မ်ားနည္းပါးမွဳ၊ မထိေရာက္ေသာ ပညာေရးမူ၀ါဒမ်ားခ်မွတ္ထားမွဳ၊ သင္ရိုးညႊန္းတန္းနဲ႕ သင္ၾကားမွဳနည္းစနစ္မ်ား economy လိုအပ္ခ်က္ႏွင့္မကိုက္ညီမွဳ၊ သိပၸံနဲ႕နည္းပညာသင္တန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ရန္အားနည္းမွဳ စတာေတြျဖစ္ပါတယ္။
ဘာသာစကားအေနနဲ႕ကေတာ့ ပထမပိုင္းႏွစ္မ်ားမွာ မိခင္ဘာသာစကားနဲ႕ သင္ၾကားရာက တစတစ ႏိုင္ငံရပ္ျခားဘာသာစကားမ်ားကို တိုးခ်ဲ႕သင္ေပးသြားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီနည္းလမ္းကို အာဖရိကတိုက္ႏိုင္ငံမ်ားမွာ က်င့္သံုးရာမွာ ၾကီးစြာေသာ ေအာင္ျမင္မွဳေတြ ရရွိခဲ့ပါတယ္။ လူငယ္ေတြကို ပိုမိုက်ယ္ျပန္႕ေသာ ကမၻာၾကီးနဲ႕ မိတ္မဆက္ေပးခင္မွာ solid language base နဲ႕ သင္ယူေလ့လာေရးျဖစ္စဥ္ကို အေျချပဳတဲ့ approach ျဖစ္ပါတယ္။
ဖြ႕ံျဖိဳးဆဲတိုင္းျပည္မ်ားအတြက္ အေရးၾကီးတဲ့ပညာေရးရည္မွန္းခ်က္ကေတာ့ အရည္အေသြးျမင့္မားတဲ့ ဘြဲ႕ရပညာတတ္မ်ား အေရအတြက္ တိုးတက္ျမင့္မားလာျခင္းပဲျဖစ္သင့္ပါတယ္။ အေရအတြက္မ်ားျပားလာျခင္း တခုတည္းနဲ႕ ပညာေရးရည္မွန္းခ်က္ ေအာင္ျမင္တယ္လို႕ မဆိုႏိုင္ပါဘူး။
ပညာေရးမူ၀ါဒနဲ႕ပတ္သက္ျပီး ယူနက္စကိုက ေဖာ္ထုတ္ထားတဲ့ generic simulation model, EPSSim နဲ႕ ပတ္သက္တဲ့အေၾကာင္းအရာေလးေတြကို ေနာက္ေဆာင္းပါးမ်ားမွာ ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမယ္။
(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)
ခင္မမမ်ိဳး (၂၈၊ ၉၊ ၂၀၀၈)