လူကုန္ကူးမွဳ အေၾကာင္း တေစ့တေစာင္း (အပိုင္း -၁)

စကားခ်ီး


ဒီေန႕ညေနတုန္းက မေတြ႕ရတာ ၾကာျပီျဖစ္တဲ့ မိတ္ေဆြေဟာင္း တေယာက္က ဖုန္းဆက္လာပါတယ္။ သူက်ြန္မတို႕ ျမိဳ႕ကို ေရာက္ေနလို႕ လာလည္လို႕ ရမလားဆိုတဲ့ အေၾကာင္းပါ။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီလို ဖုန္းဆက္ျပီးမွ၊ အခ်ိန္ခ်ိန္းျပီးမွ လာလည္တဲ့ ဓေလ့ကို က်ြန္မသိပ္ႏွစ္သက္တာပဲ။ ဆိုင္းမဆင့္၊ ဗံုမဆင့္ ေကာက္ခါ ငင္ခါဆို တေယာက္ေယာက္က အလုပ္မ်ားေနရင္ ႏွစ္ေယာက္စလံုးအတြက္ မေကာင္းတာ အမွန္ပါပဲ။ တခါတရံေတာ့လဲ စိတ္ေလာၾကီးျပီး က်ြန္မလဲ ေကာက္ခါငင္ခါ သြားမိတတ္တာေတြ ရွိခဲ့ဖူးပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ အဆင္မေျပႏိုင္တာေၾကာင့္ အလည္သြားတာေတြတင္မက ဖုန္းေျပာရင္ေတာင္ တဘက္က အားရဲ႕လားလို႕ အရင္ေမးျပီးမွ စကားဆက္ေျပာတတ္တဲ့ အက်င့္ျဖစ္လာခဲ့ပါေတာ့တယ္။

ဒါနဲ႕ က်ြန္မလဲ လြန္ခဲ့တဲ့ အပတ္က သားေလ ရုတ္တရက္တက္ျပီး သတိလစ္သြားလို႕ ေဆးရံုမွာ ေလး၊ ငါးရက္ ေရာက္ေနတဲ့အေၾကာင္း၊ အိမ္ျပန္ေရာက္ေတာ့လဲ အလုပ္လုပ္စရာေတြ ေရးထားတဲ့ ဒိုင္ယာရီမွတ္တမ္းကိုေတာင္ ျပန္လွန္မၾကည့္ရဲေသးတဲ့ အေၾကာင္း၊ လာမယ့္ အပတ္မွာ မီးဖိုေခ်ာင္နဲ႕ ေရခ်ိဳးခန္း အသစ္ျပင္ဆင္မွဳေတြလုပ္ဖို႕ ခ်ိန္းျပီးသားျဖစ္ေနလို႕ ပစၥည္းပစၥယေတြ သိမ္းဆည္းျပင္ဆင္ေနရတဲ့ အေၾကာင္းေတြ ေျပာျပျဖစ္ပါတယ္။ သူက လာကူေပးလို႕ျဖစ္မလားဆိုလာတာေၾကာင့္ သူမ်ားအကူအညီ လက္ခံဖို႕ ခဲယဥ္းတဲ့ က်ြန္မလဲ ေျခကုန္လက္ပန္းက်ေနခ်ိန္မို႕လားမသိ။ ၀မ္းသာအားရနဲ႕ လက္ခံမိပါေတာ့တယ္။ ႏွစ္ေယာက္အတူလုပ္လိုက္ေတာ့လဲ အခ်ိန္ခဏေလးနဲ႕ ျပီးသြားပါတယ္။ ဒါနဲ႕ ညေနစာကို နီးရာဆိုင္တဆိုင္ကေန မွာျပီး စားျဖစ္ၾကရင္း စကားစျမည္ ေျပာျဖစ္ၾကပါတယ္။

သူနဲ႕ က်ြန္မဆိုတာကလဲ Anti- money laundering သင္တန္းတခုမွာ ဆံုခဲ့ၾကသူေတြ ျဖစ္ေလေတာ့ စိတ္၀င္စားမွု နယ္ပယ္ေတြခ်င္းက ဆက္စပ္ေနတတ္ပါတယ္။ စစ္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ ဥေပေဒေရးရာေတြဆိုတာက တခုနဲ႕တခု အနည္းနဲ႕အမ်ား ဆက္စပ္ေနတာေတြခ်ည္းပါပဲ။ သူက ႏိုင္ငံျဖတ္ေက်ာ္ ရာဇ၀တ္မွဳ ႏွိမ္နင္းေရး နယ္ပယ္ထဲေရာက္၊ က်ြန္မက စစ္ဗ်ဴဟာေလ့လာေရး၊ အၾကမ္းဖက္မွဳ တိုက္ဖ်က္ေရးဆိုင္ရာ ေလ့လာသူျဖစ္လာေပမယ့္ ဒီႏွစ္ခုဟာ အေတာ္ပဲ ဆက္စပ္ေနတာေၾကာင့္ က်ြန္မတို႕ စကား၀ိုင္းကလဲ ဒါေတြအေၾကာင္းပဲ ျဖစ္ေနျပန္ပါေတာ့တယ္။ သူက အင္တာပိုက ျပဳလုပ္ေနတဲ့ အာရွရာဇ၀တ္ဂိုဏ္းေတြကို ပစ္မွတ္ထားတဲ့ ပေရာဂ်က္ ေအအိုစီ အေၾကာင္းေတြ၊ ပင္လယ္ဓားျပေတြကို ပစ္မွတ္ထားတဲ့ ပေရာဂ်က္ ဘာတာ အေၾကာင္းေတြကို ေျပာျပပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းေတြကတဆင့္ အာရွမွာ နာမည္ၾကီးေနတဲ့ လူကုန္ကူးမွဳအေၾကာင္းဆီ ေရာက္သြားၾကပါတယ္။ ဥေရာပႏိုင္ငံေတြနဲ႕ ကေနဒါ၊ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံေတြဆီကို အာရွတိုက္ကေန လူကုန္ကူးမွဳေတြ၊ အာရွတိုက္ႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္း လိင္ လုပ္ငန္းဆိုင္ရာ လူကုန္ကူးမွဳေတြ၊ ကေလးသူငယ္ကုန္ကူးမွဳေတြကို ေျပာဆိုျဖစ္ၾကပါတယ္။ အာရွတိုက္နာမည္ၾကီး လူကုန္ကူးမွဳလမ္းေၾကာင္းေတြျဖစ္တဲ့ ယူဘက္ကစ္စတန္လမ္းေၾကာင္း၊ မေလးရွားလမ္းေၾကာင္း၊ ထိုင္းလမ္းေၾကာင္း၊ ေဘာ္လကန္လမ္းေၾကာင္းစတာေတြအေၾကာင္း ေျပာေနၾကရင္း ျမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္းေတြ ဆက္ေျပာျဖစ္ပါတယ္။


သူက လက္ရွိျမန္မာ့အေရးအေျခအေနေတြရယ္၊ ျမန္မာျပည္နဲ႕ လူကုန္ကူးမွု ျပႆနာေတြရယ္ကို ေဆြးေႏြးေမးျမန္းပါတယ္။ က်ြန္မလဲ သိထားတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို ေျပာျပရင္း စစ္အာဏာရွင္လက္ေအာက္က ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕ လူမွဳေရး၊ စီးပြားေရးအေျခအေနေတြနဲ႕ လူကုန္ကူးမွု၊ လိင္ေက်းက်ြန္သြတ္သြင္းခံရမွဳေတြကိုပါ ထည့္သြင္းေျပာဆိုျဖစ္ပါတယ္။ လူကုန္ကူးမွဳ တားဆီးေရးနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး ေလ်ာ့တိေလ်ာ့ရဲျဖစ္ေနတဲ့ ျမန္မာ့ဥေပေဒ ဘက္ေတာ္သားေတြ ၊ တရားစီရင္ေရးစနစ္ စတဲ့အေၾကာင္းကိုပါ ေျပာျပရင္း ျမန္မာျပည္ၾကီး မလြတ္ေျမာက္ေသးသမွ် ျမန္မာျပည္သူေတြ ပိုမိုဆိုး၀ါးတဲ့ ဘ၀ေတြ ခံေနရမွာပဲ လို႕ မွတ္ခ်က္ေပးျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေတာ့ သူက က်ြန္မေျပာတဲ့ မွတ္ခ်က္ကို လက္ခံတယ္။ အာဏာရွင္စနစ္ဆိုးေတြမွာ ဥပေဒဘက္ေတာ္သားေတြဟာ မဆိုင္တဲ့ အလုပ္ေတြ ပိုလုပ္ေနၾကရတယ္။ လူကုန္ကူးမွဳ၊ ဘိန္းကုန္ကူးမွုေတြကို တိုက္ဖ်က္ေရးမွာ သံုးရမယ့္ အင္အားေတြကို ႏိုင္ငံေရးေလာက အတြက္ ျဖဳန္းေနသလို ျဖစ္ေနတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီကိစၥေတြဟာ ဒီမိုကေရစီ စနစ္မွာလဲ အခုလို အေျခအေနမဆိုးရင္ေတာင္ ရွိေတာ့ရွိေနမွာပဲ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီမိုကေရစီမရခင္ကတည္းက လုပ္ႏိုင္တာေတြကိုလဲ ၾကိဳလုပ္ထားဖို႕ လိုတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ သူ႕စကားက စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းတာေၾကာင့္ အေသးစိတ္ဆက္ေဆြးေႏြးျဖစ္သြားပါတယ္။

သူက လူကုန္ကူးမွဳက်ဴးလြန္သူေတြမွာ သားေကာင္ကို စည္းရံုးသူ၊ လမ္းေၾကာင္းဆက္သြယ္သူ၊ လမ္းေၾကာင္းတေလွ်ာက္ သယ္ယူပို႕ေဆာင္ေပးသူနဲ႕ သားေကာင္ကို လက္ခံသူစတာေတြ ပါ၀င္ေၾကာင္း ေျပာျပပါတယ္။ ရာဇ၀တ္မွဳက်ဴးလြန္သူ အမ်ားအျပားပါ၀င္မွဳ၊ သတင္းအခ်က္အလက္ ရယူႏိုင္မွဳအားနည္းခ်က္၊ သတင္းရတဲ့ အခ်ိန္ေႏွာင့္ေႏွးမွဳ စတာေတြဟာ ဥပေဒဘက္ေတာ္သားေတြအတြက္ အခက္အခဲ ၾကန္႕ၾကာမွုေတြ အမ်ားအျပား ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္း ရွင္းျပပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္က သားေကာင္အမ်ိဳးအစားပါ။ တခ်ိဳ႕က ဒါနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ ဗဟုသုတ မရွိတာျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ကက်ေတာ့ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမွဳေရး အခက္အခဲေတြေၾကာင့္ ဘယ္လိုပဲၾကံဳၾကံဳဆိုျပီး စြန္႕စားတာျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ လူကုန္ကူးမွဳရဲ႕ သားေကာင္ဘ၀ က်ေရာက္ရတဲ့အခါမွာ အသက္ေသေၾကပ်က္စီးမွဳ၊ ဘ၀ ပ်က္မွဳ၊ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ျပစ္ဒဏ္က် အေရးယူခံရမွုေတြ စတဲ့ ဆိုးက်ိဳးေတြ ၾကံဳေတြ႕ၾကရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလိုဆိုးက်ိဳးေတြနဲ႕ လူကုန္ကူးမွဳဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္ေတြ၊ လူကုန္ကူးမွဳ က်ဴးလြန္တတ္တဲ့ ရာဇ၀တ္သားေတြရဲ႕ စည္းရံုးေရး နည္းလမ္းေတြကို လူထုကို ပညာေပးဖို႕ လိုအပ္တယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ အဲဒီမွာမွ ျမန္မာျပည္လို ႏိုင္ငံေတာ္က ပညာေပးမွု အားနည္းတဲ့ တိုင္းျပည္ေတြမွာ ျပည္သူမွ ျပည္သူသို႕ ပညာေပးျခင္း နည္းလမ္းကို အေကာင္အထည္ေဖာ္လို႕ရတဲ့အေၾကာင္း၊ စာေပ၊ စာနယ္ဇင္းေတြ၊ သီခ်င္းေတြ၊ ဇာတ္လမ္းေတြ အမ်ားအျပား အသံုးျပဳသင့္ေၾကာင္း ဆိုပါတယ္။

ပညာေပးမွုအျပင္ လူထုရဲ႕ ႏိုးႏိုးၾကားၾကား သတင္းေပးပို႕မွဳ နည္းလမ္းကိုလဲ က်င့္သံုးသင့္ေၾကာင္း သူက အၾကံျပဳပါတယ္။ ေနထိုင္ရာ ရပ္ကြက္၊ ေက်းရြာေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးငယ္ေတြ၊ ကေလးေတြ၊ ေက်ာင္းသားေတြကို စည္းရံုးေနတာေတြ ေတြ႕ရင္ တာ၀န္ရွိသူေတြကို သတင္းေပးပို႕မွဳျပဳလုပ္တဲ့ နည္းနဲ႕ သားေကာင္အျဖစ္ စည္းရံုးလွဳံေဆာ္ခံရျခင္း ေလ်ာ့နည္းသြားေအာင္ လုပ္လို႕ရတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္း ေျပာရင္း ျပည္တြင္း ျမန္မာမ်ားသာမက ျပည္ပျမန္မာမ်ားမွာပါ တာ၀န္ရွိေၾကာင္း သူက ဆိုလာခဲ့ပါတယ္။ လူကုန္ကူးမွဳဆိုတာ ႏိုင္ငံျဖတ္ေက်ာ္ရာဇ၀တ္မွဳျဖစ္တာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံတည္းရဲ႕ ရဲတပ္ဖြဲ႕မွာတင္ တာ၀န္ရွိတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ႏိုင္ငံတကာရဲတပ္ဖြဲ႕ (အင္တာပို) မွာဆိုရင္ ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ရဲတပ္ဖြဲ႕အခ်င္းခ်င္းအၾကားမွာ လံုျခံဳတဲ့ ဆက္သြယ္ေရးစနစ္နဲ႕ ရာဇ၀တ္မွဳ သတင္းအခ်က္အလက္ မွတ္တမ္းတင္မွဳ စနစ္ရွိေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္ပႏိုင္ငံေတြမွာ ေရာက္ေနတဲ့ လူကုန္ကူးမွဳသားေကာင္ဘ၀ က်ေရာက္ခဲ့ဖူးသူေတြ၊ မိမိတို႕ရဲ႕ ပတ္စ္ပို႕၊ ခရီးသြားလက္မွတ္ေတြကို ခိုးယူျခင္း၊ လိမ္ညာယူေဆာင္ျခင္း ခံထားရသူေတြ အေနနဲ႕ သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံက ရဲတပ္ဖြဲ႕ေတြကို သတင္းေပးပို႕ ဖို႕ လိုအပ္ေၾကာင္း သူက ေျပာပါတယ္။ ဒါတင္မကပဲ မိမိတို႕ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြင္းမွာ တစံုတေယာက္က လူကုန္ကူးမွဳ လုပ္ေနတယ္လို႕ သိခဲ့ရင္ သတင္းေပးပို႕သူရဲ႕ အမည္ကို ေဖာ္ျပစရာ မလိုအပ္ပဲ ရာဇ၀တ္မွဳ က်ဴးလြန္သူရဲ႕ သတင္းအခ်က္အလက္ကိုသာ သက္ဆိုင္ရာကို သတင္းေပးပို႕လို႕ ရတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းေတြ ရွင္းလင္းေျပာျပခဲ့ပါတယ္။

သူေျပာတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို တခ်ိဳ႕ကိုလဲ သင္တန္းေတြမွာ သင္ယူဖူး၊ ၾကားဖူးျပီးသားျဖစ္ေပမယ့္ ဂရုတစိုက္ သတိမထားမိခဲ့ပါဘူး။ တခါတရံမွာ လူေတြက ေရွ႕ခရီးမွာ ေတာင္ၾကီးတခု ကာဆီးေနရင္ ဒီေတာင္ကို ဘယ္လိုျဖိဳရမလဲ ဆိုတာပဲ စဥ္းစားေနမိတတ္ၾကပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီေတာင္ကို ျဖိဳရင္း ေတာင္မျပိဳခင္မွာ လုပ္ႏိုင္မယ့္ အလုပ္ေတြလဲ အမ်ားၾကီး ရွိပါေသးတယ္။ တခါက က်ြန္မေရးခဲ့ဖူးပါတယ္။ ျမန္မာျပည္နဲ႕ ပတ္သက္လို႕ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးကို စိတ္ပါ၀င္စားသူေတြက သူစိတ္၀င္စားတာကို တကယ္သာ လုပ္မယ္ဆိုရင္ ဖေယာင္းတိုင္ အလင္းကို ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒီအလင္းေတြ ေပါင္းစပ္သြားတာနဲ႕အမွ် အလင္းေရာင္ကလဲ က်ယ္ျပန္႕လာမွာပါ။ ဒီလိုပါပဲ။ ဖေယာင္းတိုင္နဲ႕ပဲ ေရရွည္သြားလို႕ေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္တာေၾကာင့္ စနစ္ကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီအေရးကို စိတ္၀င္စားသူေတြကလဲ လုပ္စရာေတြကို စဥ္ဆက္မျပတ္ဆက္လုပ္ဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါမွလဲ အနာဂတ္ျမန္မာျပည္အတြက္ လွ်ပ္စစ္မီးအလင္းေရာင္လို ေရရွည္တည္တံ့မယ့္ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးေတြကို ေဆာင္က်ဥ္းေပးႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေရးၾကီးတာကေတာ့ သူလင္းတယ္၊ ငါလင္းတယ္နဲ႕ အလင္းထြန္းညွိဖို႕ မၾကိဳးစားပဲ ျငင္းခံုေနတဲ့ အလုပ္ကို ေရွာင္ၾကဥ္ဖို႕ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

တခ်ိန္တည္းမွာပဲ အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ အျမစ္တြယ္ေနျပီျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံျဖတ္ေက်ာ္ရာဇ၀တ္မွဳေတြ ပေပ်ာက္ေရးမွာလဲ တဘက္တလမ္းကေန ျမန္မာဆိုတဲ့ တာ၀န္အသိနဲ႕ လုပ္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရာဂါဆိုတာက အခ်ိန္ၾကာၾကာ မကုပဲထားရင္ ပိုျပီး ဆိုးလာတတ္ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီ မရေသးေပမယ့္ မရေသးခင္ကတည္းက ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံေတာ္သစ္မွာ ေပၚေပါက္လာမယ့္ အခက္အခဲေတြကို ၾကိဳတင္သိျမင္ ေတြးထားျပီး၊ အခုအခ်ိန္ကတည္းက ရွင္းလို႕ရႏိုင္တဲ့ အခက္အခဲေတြကို ၾကိဳရွင္းထားႏိုင္ရင္ ပိုေကာင္းပါတယ္။ အလံုးစံုကင္းစင္ ပေပ်ာက္မွာ မဟုတ္ေပမယ့္ (ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံၾကီးေတြလဲ ဒါကိုေတာ့ မတတ္ႏိုင္ၾကေသးပါ) တဘက္တလမ္းကေနေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္သစ္ တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အက်ိဳးရွိႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အာဏာရွင္စနစ္ကေန ဒီမိုကေရစီ စနစ္ကို ကူးေျပာင္းတဲ့ ႏိုင္ငံအမ်ားစုရဲ႕ အသြင္ကူးကာလေတြမွာ စစ္ပြဲေတြ၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ျပႆနာရပ္ေတြ၊ အသစ္တက္လာတဲ့ အစိုးရေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဆိုင္ရာ ခ်ိဳ႕ယြင္းအားနည္းခ်က္ေတြ၊ ဂိုဏ္းဂန အစြဲေတြနဲ႕ အကြဲအျပဲေတြ၊ အတိတ္ပ႗ိပကၡေဟာင္းေတြကို အသက္ျပန္သြင္းမွဳေတြနဲ႕ ျပည့္ႏွက္ေနတတ္ပါတယ္။ အဆိုးဆံုးျပႆနာေတြကေတာ့ ႏိုင္ငံျဖတ္ေက်ာ္ ရာဇ၀တ္မွဳေတြပါပဲ။ အာဏာရွင္ေဟာင္းရဲ႕ လက္ကိုင္ဒုတ္ေတြ ျဖစ္ခဲ့ဖူးတဲ့ ဥပေဒဘက္ေတာ္သားေတြကိုလဲ အသစ္တက္လာတဲ့ အစိုးရသစ္က အျပည့္အ၀ မယံုၾကည္ပါဘူး။ လူထုကလဲ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွဳ နည္းေနတတ္တယ္။ ဒီလိုအခ်ိန္မွာပဲ အာဏာရွင္ေဟာင္းလက္ထက္မွာ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမွုေတြၾကီးစိုးျပီး ရာဇ၀တ္ဂိုဏ္းသားေတြ အတြက္ ထြက္ေပါက္ၾကီးေတြ မ်ားျပားခဲ့ေတာ့ အသစ္တက္လာတဲ့ အစိုးရရဲ႕ governance မွာ ထိခိုက္မွဳေတြ အမ်ားအျပား ျဖစ္လာပါေတာ့တယ္။ အသြင္ကူးေျပာင္းကာလေတြမွာ အစိုးရသစ္ေတြရဲ႕ ျပည္ထဲေရး တာ၀န္ရွိသူေတြ လုပ္ၾကံခံရတာ၊ အသက္အႏၱရာယ္ျခိမ္းေခ်ာက္ ခံရတာေတြဟာ ႏိုင္ငံမ်ားစြာမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ ပမာဆိုရရင္ စည္းကမ္းၾကီးျပီး စာအသင္ေကာင္းတဲ့ ဆရာမတေယာက္ ေရာက္လာတာကို ေက်ာင္းသားေကာင္းေတြက သေဘာက်ေပမယ့္ ေက်ာင္းသားဆိုးေတြက နည္းမ်ိဳးစံုသံုးျပီး ပညာျပၾကသလိုပါပဲ။

ဒီလိုအေျခအေနေတြကို ကိုင္တြယ္ႏိုင္ဖို႕အတြက္ လူ႕စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ေတြ အမ်ားၾကီး လိုအပ္ပါတယ္။ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို ခ်ဳပ္ျငိမ္းဖို႕ လုပ္တာဟာ စစ္တပ္ကို ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရးအဖြဲ႕ေနရာကေန ဖယ္ရွားတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီမိုကေရစီ ရျပီးတဲ့ အခါမွာလဲ တပ္တြင္း ဒီမိုကေရစီ ရွင္သန္ထြန္းကားေရးနဲ႕ အရပ္ဘက္၊ စစ္ဘက္ဆက္ဆံေရးေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုပါပဲ။ ရဲတပ္ဖြဲ႕ကို ရပ္ရြာတရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး တာ၀န္ကေန ဖယ္ရွားပစ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံမွာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး မရွိလို႕ မရပါဘူး။ ဒီလိုပါပဲ။ အရပ္ဘက္၊ စစ္ဘက္ ေထာက္လွမ္းေရးကိုလဲ ဖယ္ရွားပစ္လို႕ မရပါဘူး။ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕ ရပ္တည္မွုအတြက္ intelligence services လိုအပ္ပါတယ္။ Human intelligence (HUMINT) မရွိတဲ့ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရးဆိုတာ ေၾကာက္ခမန္းလိလိ အေျခအေနဆိုးၾကီး ျဖစ္သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ မတိုင္ခင္မွာက်ေတာ့ ဒီအဖြဲ႕အစည္းေတြဟာ အာဏာရွင္လက္ကိုင္ဒုတ္ဘ၀မွာ ေပးတာယူ၊ ေက်ြးတာစားနဲ႕ တေသြးတသံတမိန္႕ကိုသာ နာခံၾကရတာေၾကာင့္ လူထုဘက္က မရပ္တည္မခ်င္း လူထုနဲ႕ ပ႗ိပကၡျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ လူအမ်ားက မုန္းတီးၾကပါတယ္။ ဒီပ႗ိပကၡ စိတ္အနာေတြဟာ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းကာလ ျပည္သူ႕အစိုးရသစ္နဲ႕ ဒီအဖြဲ႕ေတြရဲ႕ အၾကားမွာ၊ လူထုနဲ႕ ဒီအဖြဲ႕ေတြအၾကားမွာ ရံဖန္ရံခါ ေပၚလာတတ္တာေတြ ရွိပါတယ္။ အဲဒီအခါ ရာဇ၀တ္မွဳႏွိမ္နင္းေရး ကိစၥမ်ိဳးေတြ၊ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အေရးေပၚကာလေတြမွာ အခက္အခဲ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳးေတြမွာ ၾကားကေန ေစ့စပ္ညွိႏွိဳင္းေျဖရွင္းေပးႏိုင္မယ့္ သူေတြ လိုအပ္လွပါတယ္။ တျခား လိုအပ္တဲ့ က႑ေတြအမ်ားၾကီးပါပဲ။

အခုဒီေဆာင္းပါးမွာကေတာ့ လူကုန္ကူးမွဳ နဲ႕ ပတ္သက္ဆယ္ႏြယ္မွဳေတြကိုပဲ အေျခခံ သေဘာတရားေတြ၊ ရာဇ၀တ္မွဳ က်ဴးလြန္တတ္သူေတြရဲ႕ လုပ္ေဆာင္တတ္ပံု နည္းလမ္းေတြ၊ မိခင္ႏိုင္ငံက တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးမွာ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမွဳေတြ ၾကီးစိုးေနတဲ့အခါ လူကုန္ကူးမွဳျဖစ္စဥ္တေလွ်ာက္မွာ ပါ၀င္တဲ့ တျခားႏိုင္ငံ ဥပေဒဘက္ေတာ္သားေတြကို ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မွဳေတြ၊ ဒီမိုကေရစီ ေျပာင္းလဲမွဳကာလမွာ လူကုန္ကူးမွဳ တားဆီးႏွိမ္နင္းေရးနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး ေဆာင္ရြက္ဖြယ္ နည္းလမ္းစတာေတြကို အေသးစိတ္ ေရးသားေဖာ္ျပမွာျဖစ္ပါတယ္။

(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)

ခင္မမမ်ိဳး (၂၂၊ ၈၊ ၂၀၀၉)