သား
(၁)
အခ်ိန္ကား ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း၏အိမ္ေစာင့္အစိုးရကာလ။ တနည္းဆိုေသာ္ ကြန္ျမဴနစ္ေခ်မွဳန္းေရးကာလ။ ကြန္ျမဴနစ္ေခ်မွဳန္းေရးသည္ အိမ္ေစာင့္အစိုးရ၏ (ပ) ဦးစားေပး စီမံခ်က္ျဖစ္သျဖင့္ စစ္ဆင္ေရး ၾကီးငယ္မ်ားက ျမန္မာျပည္၏ ေနရာအႏွံ႔တြင္ ရွိေနသည္။
ေနရာကား ရွမ္းျပည္နယ္ ႏွင့္ ဗမာျပည္မ၏ နယ္နိမိတ္သဖြယ္ ျဖစ္ေနသည့္ ေပါင္းေလာင္း နန္႔ဖာေဒသ။ ထိုေဒသတြင္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္းခရိုင္ အေျခစိုက္ထားသည္။ ေပါင္းေလာင္းနန္႔ဖာေဒသသည္ ပါတီဗဟိုဌာနခ်ဳပ္ရံုး (PHQ) ရွိေနေသာ ပဲခိုးရိုးမႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရးေကာင္းမြန္ေသာ ေဒသတခုျဖစ္ျခင္း၊ ရပ္ေစာက္၊ အင္ေတာ၊ ေက်ာက္ကူ၊ မိုးကုတ္၊ မိုးမိတ္ ေဒသမ်ားမွတဆင့္ တရုတ္ျပည္နယ္စပ္အထိ ဆက္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္း ရွိႏိုင္ျခင္း စသည္တို႔ေၾကာင့္ စစ္ေရးအရ အလြန္အေရးပါေသာ ေဒသျဖစ္၍ အိမ္ေစာင့္အစိုးရမွ ေတာင္ၾကီးအေျခစိုက္ တပ္မမင္းဗိုလ္မွဴးၾကီးသိန္းတုတ္၏ ေၾကးစားစစ္တပ္မ်ား ေျခခ်င္းလိမ္ေနသည့္ ေနရာျဖစ္သည္။ ရန္သူ႔ထိုးစစ္မ်ားက သဲသဲမဲမဲ၊ မိုးေရမ်ားက တဖြဲဖြဲ ျဖစ္ေနသည့္ အခ်ိန္လည္းျဖစ္သည္။
“ေမြးျပီေတာ့။ေမြးျပီ။ ေယာက်္ားေလး “
ရြာမွ လက္သည္အမ်ိဳးသမီး၏ စကားသံအၾကားတြင္ သူမတကိုယ္လံုး ေျမာက္တက္သြားသလို ခံစားရသည္။ နာရီေပါင္းမ်ားစြာ ခံစားခဲ့ရသည့္ နာက်င္မွဳ၊ ပင္ပန္းမွဳမ်ားသည္ ဘယ္ဆီသို႔ ေရာက္ကုန္သည္မသိ။ အမ်ိဳးအမည္မသိရေသာ ခံစားခ်က္တို႔က အစားထိုး ၀င္ေရာက္လာခဲ့သည္။ ပီတိဆိုသည္မွာ ဤသည္ကို ေခၚေလသည္လား မသိ။ မ်ိဳးဆက္သစ္ဆိုေသာ အသိက ခြန္အားသစ္တို႔ိကို ေမြးဖြားေပးလာသည္။ ေတာ္လွန္ေရးကာလ၊ တိုက္ပြဲမ်ား ၾကားတြင္ လူ႔ေလာကထဲ ေရာက္လာသည့္ ေတာ္လွန္ေရး မ်ိဳးဆက္။ ပါတီ၏ မ်ိဳးဆက္။
လက္သည္အမ်ိဳးသမီးေပးလာသည့္ နီတာရဲ ကေလးေလးအား ေပြ႔ခ်ီရင္း ရြာႏွင့္ မနီးမေ၀းတြင္ ရဲေဘာ္တခ်ိဳ႕ႏွင့္အတူ လံုျခံဳေရး ကင္းေစာင့္ေနသည့္ ခင္ပြန္းသည္ကို သတိရလာသည္။ သူသိလွ်င္ မည္မွ် ၀မ္းသာမည္မသိ။
သူမတို႔ပါတီ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး (A/S) သို႔ ဆင္းစဥ္ကတည္းက ေတာ္လွန္ေရးထဲသို႔ ျပိဳင္တူလိုလို ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေပမယ့္ ပါ၀င္သည့္ တပ္ရင္းမတူခဲ့ၾကပါ။ ဖူးစာဆံုခ်င္ေတာ့ ပ်ဥ္းမနား စစ္မ်က္ႏွာတြင္ ဆံုေတြ႔ခဲ့ၾကသည္။ (၁၉၅၀)၊ စက္တင္ဘာ (၁)ရက္တြင္ ဖြဲ႔စည္းေသာ ျပည္သူ႕တပ္မေတာ္တြင္ အတူတကြ ပါ၀င္ခဲ့ၾကသည္။ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး ဒီေရအတက္အက် တေလွ်ာက္လံုး တိုက္ပြဲအသီးသီးကို ရင္ဆိုင္ ဆင္ႏႊဲခဲ့ၾကသည္။ ေနာက္ပိုင္း ပါတီ၏ တာ၀န္ေပးခ်က္အရ ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း ခရိုင္ အေျခခံေဒသတြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။
“က်ြန္မသြားမွ ျဖစ္ေတာ့မယ္။ အစစအရာရာ ကူညီေပးတဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္“
ေမြးဖြားျပီးကာစ ေသြးႏုသားႏုဆိုေပမယ့္ အသက္အႏၱရာယ္ လံုျခံဳေရးကိုက ပိုဦးစားေပးရသည္။ ရန္သူ႔ စစ္ေၾကာင္းေရွာင္ရင္း ေတာထဲတြင္ ဗိုက္နာလာသည္မို႔ နီးစပ္ရာ ရြာသို႔ ၀င္၍ ကေလးမီးဖြားရျခင္းျဖစ္သည္။ ေျပာက္က်ားအဖြဲ႔မို႔ သူမတို႔တြင္ လူအင္အား သိပ္မပါလာခဲ့။ ရဲေဘာ္အခ်ိဳ႕က ရြာျပင္တြင္ က်န္ခဲ့ျပီး၊ သူမႏွင့္ အင္းေလးေဒသသူ ရဲေဘာ္တေယာက္က ရြာတြင္း၀င္လာခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။
(၂)
တဲထဲမွ ထြက္လာျပီး မၾကာခင္မွာပင္ ရြာျပင္မွ ေသနတ္သံမ်ားကို စတင္ၾကားရသည္မို႔ သူမတို႔ႏွစ္ေယာက္ တေယာက္မ်က္ႏွာ တေယာက္ၾကည့္မိၾကသည္။ ရြာျပင္မွာ တိုက္ပြဲျဖစ္ေနျပီ။ သူမလက္ထဲတြင္က ယေန႔မွ လူ႔ေလာကထဲ ေရာက္လာသည့္ ကေလးငယ္ေလး ရွိေနသည္။ ဘာလုပ္ရမည္နည္း။
အေတြးတို႔မဆံုးမီ သူမတို႔ထံသို႔ ကေမ်ာေသာပါး ေျပးလာေသာ ရဲေဘာ္တေယာက္ကို ေတြ႕ရသည္။
”ဗိုလ္ဘသိုက္က မွာလိုက္တယ္။ သူတို႔ခံပစ္ထားမယ္တဲ့။ ရန္သူေတြ ရြာထဲမေရာက္ခင္ အျမန္ေျပးျပီး၊ ------ရြာမွာ ေစာင့္ေနပါတဲ့။ အခ်ိန္မရွိဘူး။ က်ြန္ေတာ္တို႔ ရြာထဲက ခ်က္ခ်င္းထြက္မွျဖစ္မယ္“
ခင္ပြန္းသည္ ရဲေဘာ္ဘသိုက္အတြက္ စိုးရိမ္သြားမိေသာ္လည္း၊ ေစာဒက မတက္မိေတာ့။ သူမ၏ ခင္ပြန္းသည္သည္ ကိုယ္က်ိဳးစြန္႔အနစ္နာခံတတ္သည့္ တပ္မွဴးေကာင္းတေယာက္။ စစ္ေျမျပင္တြင္ တပ္မွဴး၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္သည္သာ အတည္ျဖစ္သည္မို႔ သားငယ္ေလးကိုပိုက္၍ သုတ္ေျခတင္ရေတာ့သည္။ ခ်ိန္းထားသည့္ေနရာတြင္ အခ်ိန္အတန္ၾကာေစာင့္ေပမယ့္ ကိုဘသိုက္တို႔ ေရာက္မလာခဲ့။ ရန္သူတပ္မ်ား ေတာင္ယာမက်န္ ရြာဖုန္းဆိုးမ်ားကိုပါ ပိုက္စိပ္တိုက္ေနျခင္း၊ ပင္မတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ အခ်ိန္မွီ ပူးေပါင္းရန္လိုအပ္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ရြာမွ ရင္းႏွီးသူမိသားစုထံတြင္ သားေလးအားခဏအပ္ႏွံ၍ ေရွ႕ခရီးဆက္ရသည္။
သိပ္မၾကာလိုက္။ ပင္မတပ္ဖြဲ႕ႏွင့္ ေပါင္းမိျပီးေနာက္ပိုင္း ခ်စ္ခင္ပြန္းသည္တို႔၏ အျဖစ္ဆိုးကို ရင္နင့္ဖြယ္ ၾကားခဲ့ရသည္။ အဆမတန္အင္အားၾကီးမားသည့္ ရန္သူ႔တပ္မ်ားအား ခုခံေခ်မွဳန္းရင္း ဂုဏ္ေရာင္ေျပာင္စြာ က်ဆံုးခဲ့ၾကေလျပီ။ ရန္သူ႔တပ္မ်ား၀ိုင္းကာ လက္နက္ခ်ခိုင္းသည့္ၾကားမွ ဒူးမေထာက္၊ အညံ့မခံခဲ့။ ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္ထိ လက္နက္ကို စြဲကိုင္ကာ တိုက္ပြဲ၀င္သြားခဲ့ၾကသည္။ တိုက္ရဲ၊ ေသရဲခဲ့ၾကသည္။
လံုျခံဳေရးအေျခအေန အတန္ငယ္ စိတ္ခ်ရေတာ့ သားေလးအား ခဏထားခဲ့သည့္ ----ရြာသို႔ သူမျပန္၀င္သည္။ မ်ိဳးဆက္သစ္သားငယ္ေလးအား သူ႔ဖခင္ကဲ့သို႔ေသာ ေတာ္လွန္ေရးသားေကာင္းတေယာက္ ျဖစ္လာေစရန္ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေပးရမည္။
ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ၾကီးစြာျဖင့္ ရြာသို႔ေရာက္စဥ္မွာပင္ အလာေကာင္းေပမယ့္ အခါေႏွာင္းျပီမွန္ သိလိုက္ရျပန္သည္။ ေန၀င္း၏ ဖက္ဆစ္ေၾကးစားစစ္တပ္မ်ား ကမ္းကုန္ေအာင္ ရမ္းကားသြားခဲ့ျပန္ေလျပီ။ ရြာကို မီးရွိဳ႕ရံုမက ရြာသူရြာသားအမ်ားအျပားကိုပင္ ရိုက္ႏွက္ညွဥ္းပန္းခဲ့ၾကသည္။ မည္သူမွ်ေဖာ္ေကာင္မလုပ္ခဲ့ၾက။ ကေလးငယ္ကို လံုျခံဳေသာ ေနရာတြင္ဖြက္ထားခဲ့ၾကသည္။ ေက်းလက္ေနျပည္သူမ်ားအား ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ကာ အိုးအိမ္မ်ားကို ဖ်က္ဆီးလိုက္လွ်င္ ေတာ္လွန္ေရးအရွိန္ကို ရိုက္ခ်ိဳးႏိုင္မည္ဟု ယုတ္မာစြာ ယူဆထားသည့္ ေၾကးစားစစ္တပ္၏ ျပယုဂ္ကို နာက်ည္းဖြယ္ ေတြ႔ျမင္ရသည္။
ေၾကးစားတပ္မ်ား ရြာမွထြက္သြားျပီးေနာက္ပိုင္း အေျခအေနကို စိတ္မခ်သည္ႏွင့္ သူမကေလးအား ေစာင့္ေရွာက္ထားေသာ မိသားစုသည္ ပင္းတယေဒသသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕သြားေၾကာင္း ၾကားသိရျပန္သည္။ ေၾကးစားတပ္အႏၱရာယ္ကိုေၾကာက္၍ ရြာအမည္အား ေျပာမထားခဲ့။ ကေလးအား လူျဖစ္ေအာင္ေမြး၍ အရြယ္ေရာက္လာခ်ိန္တြင္ သူမထံသို႔ ျဖစ္သည့္နည္းျဖင့္ ပို႔ေပးမည္ဆိုေသာ စကားတခြန္းကိုသာ ၾကားလိုက္ရေတာ့ သူမရင္ကြဲနာက်ရျပန္သည္။ ဤသို႔ေသာ စစ္မက္ကာလတြင္ မိတ္ေဆြမ်ား၏ ေစတနာကိုလဲ သူမသေဘာေပါက္ပါသည္။ သို႔ေပမယ့္ ကိုယ့္ရင္ေသြးေလးကို ရင္အုပ္မကြာ ေစာင့္ေရွာက္ခ်င္သည္ကေတာ့ မိခင္တိုင္း၏ ေမတၱာပင္ မဟုတ္ပါလား။ ႏို႔အံုေတြ တင္းလာသည့္ အခါတိုင္း မိခင္ႏို႔ခ်ိဳ တစက္မွ မစို႔လိုက္ရသည့္ သားငယ္ေလးအတြက္ မ်က္ရည္အတန္တန္ က်ခဲ့ရသည္ပဲေလ။
(၃)
အခ်ိန္ကား (၁၉၈၂)။
ေနရာကား ေပြးလွျမိဳ႕။
ေပြးလွျမိဳ႕သည္ ပင္းတယနယ္ထဲမွ ျဖစ္ျပီး၊ ဓႏုတိုင္းရင္းသားအမ်ားစု ေနထိုင္သည့္ ျမိဳ႕ျဖစ္သည္။ တိုက္နယ္ေဆးရံုငယ္တခုရွိျပီး၊ (၅)ရက္တေစ်းရွိသည့္ ျမိဳ႕ငယ္ေလးျဖစ္သည္။ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ (၁၉၇၉) ပန္ဆန္းတိုးခ်ဲ႕ဗဟိုအစည္းအေ၀းမွ အသစ္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ အလယ္ပိုင္းဗဟိုဌာနခြဲ နယ္ေျမတြင္ ပါ၀င္သည္။
ခင္ပြန္းသည္ဆံုး၊ သားလည္းေပ်ာက္အေျခအေနမ်ား ျဖစ္ပြားျပီးသည့္ေနာက္ပိုင္း ေရရွည္ပူေဆြးဖို႔ သူမမွာ အခ်ိန္မရခဲ့။ ေန၀င္းေၾကးစားတပ္၏ စစ္ေၾကာင္းမ်ားႏွင့္ တိုက္ပြဲမ်ားစြာ ရင္ဆိုင္ဆင္ႏႊဲခဲ့ရသည္။ အေရွ႕ပိုင္းတိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္ (ရပခ) တိုင္းမွဴး ဗိုလ္သန္းတင္၏ မိုးလံုးဟိန္းစစ္ဆင္ေရး၊ ဂဠန္စစ္ဆင္ေရးမ်ားကို ၾကံ့ၾက့ံခိုင္ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရသည္။ ( ၁၉၇၁)တြင္ ဖြဲ႕စည္းေသာ (၁၀၈) စစ္ေဒသ၏ လူထုစည္းရံုးေရးမ်ားတြင္ စြမ္းစြမ္းတမံပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ထိုမွတဖန္ (၁၀၈)စစ္ေဒသႏွင့္ (၆၈၃) တပ္မဟာနယ္ေျမမွ ေကဒါမ်ားႏွင့္ ပါတီ၀င္မ်ားပါ၀င္သည့္ အလယ္ပိုင္းဗဟိုဌာနခြဲကို ဖြဲ႔စည္းျပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္လည္း ပါတီမွ ေပးအပ္ေသာ တာ၀န္မ်ားကို အသက္ႏွင့္ရင္း၍ ေက်ပြန္ေအာင္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ အလုပ္တာ၀န္မ်ားႏွင့္ ပိေန၍ နာက်င္ခဲ့ရေသာ ရင္ထဲမွ ဒဏ္ရာမ်ားက အကင္းေသစ ျပဳေနခဲ့ပါျပီ။ ထိုဒဏ္ရာမ်ားကို အသစ္တဖန္တူးဆြေစခဲ့သည္ကား---။
ထံုးစံအတိုင္း ေပြးလွေစ်းေန႔သည္ ေစ်းသြားေစ်းလာမ်ားျဖင့္ စည္ကားလို႔ေနသည္။ ငါးရက္တေစ်းမို႕ နီးစပ္ရာနယ္ေပါင္းစံုမွ ေစ်းေရာင္းေစ်း၀ယ္မ်ားျဖင့္ ျပည္႔လွ်ံေနသည္။ တာ၀န္ႏွင့္ ရြာထဲျမိဳ႕ထဲ၀င္လွ်င္ ထိုလိုေန႔မ်ိဳးကို သူမေရြးခ်ယ္ေလ့ရွိသည္။ ၾကံၾကံဖန္ဖန္ ကံၾကမၼာက ဖန္တီးလာေတာ့ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေပ်ာက္ဆံုးေနေသာသူကို သူမေတြ႕လိုက္ရသည္။
“ဦးခြန္သိန္း။ ဦးခြန္သိန္း။ ဟုတ္ပါတယ္ေနာ္“
ဓႏုတိုင္းရင္းသူတေယာက္လို ရုပ္ဖ်က္ထားသည့္ သူမကို ထိုသူက မမွတ္မိ။
“က်ြန္မမျမၾကည္ပါ။ ဟို-က်ြန္မကေလးေလးေလ၊ ဦးခြန္သိန္းတို႔ ေစာင့္ေရွာက္ေပးတာ“
ထိုသူကေဘးဘီ၀ဲယာကိုၾကည့္သည္။
“ဒီမွာေျပာလို႔မေကာင္းဘူး။ အိမ္ခဏလိုက္ခဲ့ပါလား“
သားေဇာေၾကာင့္ လံုျခံဳေရးကိုပင္ ဂရုမစိုက္မိ။ ထိုသူေခၚရာသို႔ တေကာက္ေကာက္ လိုက္ျဖစ္သြားသည္။
“သား။ သားေလးေကာဟင္“
အိမ္သို႔ေရာက္ေရာက္ခ်င္း အေမာတေကာေမးမိသည္။ အခုဆိုသားေလးလဲ အသက္ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ရွိေနေလာက္ျပီ။ အိမ္ေထာင္ရက္သားမ်ား က်ေနျပီလား။ ကေလးငယ္ေလးသာ ရွိေနရင္ေတာ့ ေျမးေလးကိုပါ ေတြ႕ရခ်ည္ရဲ့ဟုပင္ စိတ္ကူးယဥ္လိုက္မိသည္။ တခ်ိန္က အမာခံျဖစ္ခဲ့သူတေယာက္လက္တြင္ ၾကီးျပင္းလာေသာ သူမ၏သားထံတြင္ ေတာ္လွန္ေရးအသိႏွင့္ စိတ္ဓာတ္တို႔ ရွိေနမည္မလြဲ။ သားကို အေျခစိုက္ေဒသသို႔ ေခၚသြားရမည္။ ေတာ္လွန္ေရး၏ မ်ိဳးဆက္သစ္တေယာက္အျဖစ္ လမ္းညႊန္ပ်ိဳးေထာင္ေပးရမည္။
သူမ၏ လတ္တေလာစိတ္ကူးယဥ္ အိပ္မက္တို႔သည္ ေခါင္းကိုတြင္တြင္ ငံု႕ထားေသာ ထိုသူ၏ အျပဳအမူတို႔ေၾကာင့္ ရုတ္ခ်ည္းေပ်ာက္ကြယ္သြားရသည္။
“သားေလး၊ သားေလး ဘာျဖစ္လို႔လဲဟင္။ သက္ဆိုးမရွည္ဘူးလား“
ဦးခြန္သိန္းက ေခါင္းကို ရမ္းသည္။
“ဦးခြန္သိန္း။ က်ြန္မကို အျဖစ္မွန္ေျပာျပပါ။ ဘာေတြပဲျဖစ္ျဖစ္ က်ြန္မရင္ဆိုင္ႏိုင္ပါတယ္။ ေတာ္လွန္ေရးသမားတေယာက္ရဲ႕ ဘ၀ဟာ ခါးသီးနာက်ည္းဖြယ္ရာေတြနဲ႔ ျပည့္ႏွက္ေနစျမဲ ဆိုတာကို က်ြန္မနားလည္တယ္“
“သက္ဆိုးမရွည္ရင္ေတာင္ ေကာင္းဦးမယ္ဗ်ာ။ အခုေတာ့---“
ဦးခြန္သိန္း၏ ေတာက္ေခါက္သံကို က်ယ္ေလာင္စြာ ၾကားရသည္။ ဘာမွန္းမသိ၍ သူမမွာ အသက္ပင္ မရွဴမိ။
“ေနဦး။ က်ဳပ္ျပမယ္“
ဦးခြန္သိန္းက အိပ္ခန္းထဲသို႔၀င္၍ ပတ္စ္ပို႕ဒ္ဓာတ္ပံုေလးတပံုအား ယူလာျပသည္။ ဓာတ္ပံုထဲမွ ေၾကးစားစစ္ယူေဖာင္း၊ ပခံုးတြင္ ၾကယ္ႏွစ္ပြင့္ႏွင့္ လူငယ္သည္ ၀င့္ထည္စြာ ျပဳံးေနေလသည္။ အရာရာကို ရင္ဆိုင္ရဲသည္ဟု မွတ္ယူထားေသာ သူမသည္ ထိုပံုကို ေတြ႕လိုက္ရေသာ အခါတြင္ေတာ့ ရင္ထဲတြင္ နင့္ကနဲေနေအာင္ ခံစားလိုက္ရသည္။ ဖေအတူသား။ သို႔ေပမယ့္ ဖေအေလွ်ာက္ခဲ့သည့္ သစၥာတရားလမ္းမေပၚတြင္ ေရာက္ေနသူမဟုတ္ပဲ ဖေအကိုသတ္ခဲ့သည့္ ေၾကးစားစစ္တပ္၏ အမိုက္ေမွာင္လမ္းေပၚတြင္ ေရာက္ေနေလျပီ။
“က်ဳပ္အျပစ္ပါဗ်ာ။ က်ဳပ္ကို ၾကိဳက္တဲ့ အျပစ္ေပးပါ“
ဦးခြန္သိန္း၏ ဆို႔နင့္ေနေသာ စကားသံကို ၾကားရေတာ့မွ ဓာတ္ပံုကို စိုက္ၾကည့္ျပီး အေသေကာင္တေယာက္လို ျငိမ္ေနေသာ သူမ သတိ၀င္လာသည္။
“ဘယ္လိုျဖစ္ရတာလဲရွင္။ ဘာေတြျဖစ္ခဲ့လဲဆိုတာ က်ြန္မကို ေျပာျပေပးပါ“
“ဖက္ဆစ္ေန၀င္းတပ္ေတြ ရြာထဲ၀င္လာေတာ့ က်ဳပ္တို႕ ကေလးကို လံုျခံဳတဲ့ေနရာမွာ ဖြက္ထားခဲ့တယ္။ ဒီေကာင္ေတြသိပ္ယုတ္မာတယ္။ တရြာလံုးကို ရိုက္ႏွက္၊ မီးတင္ရွိဳ႕ျပီး ျပန္မထြက္ခင္မွာ ၾကိမ္းသြားတာက သူပုန္႔ေသြးကို အရွင္မထားဘူး။ ေတြ႔တာနဲ႔ မီးပံုထဲ ပစ္ခ်မယ္တဲ့။ က်ဳပ္တို႔လဲ လန္႔ျပီး ေျပးခဲ့ၾကတာ။ ကေလးေလးကို မေသေစခ်င္ဘူးေလ။ ကံဆိုးခ်င္ေတာ့ ဒီနယ္ေရာက္ျပီး မၾကာခင္မွာပင္ က်ဳပ္မိန္းမက ေကာက္ခါငင္ခါဆံုးတယ္။ က်ဳပ္က ပန္းနာရင္ၾကပ္ျဖစ္တယ္။ ေနာက္ဆံုးပင္းတယေဆးရံုကို ေရာက္လာတဲ့ ဆရာေလး ေဒါက္တာခင္ေမာင္ေအးက ကေလးကိုေမြးစားမယ္ဆိုတာနဲ႔ ကေလးအနာဂတ္အတြက္ သူနဲ႔ ထည့္ေပးလိုက္တာ။ သူေတာင္ၾကီးေျပာင္းေတာ့ တပါတည္းပါသြားတယ္။ က်ဳပ္ျပန္ေတြ႔ရတဲ့ အခါက်ေတာ့ သူက စစ္ေက်ာင္းဆင္းျပီးေနျပီ။ က်ဳပ္ကို လာကန္ေတာ့သြားတယ္။ က်ဳပ္ေလ-က်ဳပ္ အားလံုးေကာင္းဖို႔ ေစတနာနဲ႔ လုပ္ခဲ့တာပါ။ အခုေတာ့ က်ဳပ္ေစတနာက အဆိပ္ပင္ကို ေရေလာင္းလိုက္သလို ျဖစ္သြားျပီ“
ေယာက်္ားရင့္မာၾကီးတေယာက္၏ ယူၾကံဳးမရ ငိုေၾကြးေနသံကို စိတ္မေကာင္းစြာ ၾကားရသည္။ သူမစိတ္တို႔သည္လည္း ခ်ံဳးခ်ံဳးက်သြားသလို ခံစားလိုက္ရသည္။ တိုင္းျပည္အတြက္ အဖိုးတန္ေသာ လူငယ္ေလးေတြသည္ ေၾကးစားစစ္တပ္၏ အေစအပါး၊ လူသတ္သမားမ်ား ဘ၀သို႔ သက္ဆင္းေနရသည္ကို ေတြးမိတိုင္း ႏွေမ်ာတသျဖစ္ခဲ့ရသူ၊ သူမသည္ ယခုေတာ့ ၀မ္းႏွင့္လြယ္ေမြးခဲ့ရေသာ ေၾကးစားစစ္ဗိုလ္ေလး၏ မိခင္ဘ၀ေရာက္ေနရပါပေကာလား။
“သူ႔နာမည္ဘယ္လိုေခၚလဲ“
“စစ္ေအာင္။ ဗိုလ္စစ္ေအာင္တဲ့“
“က်ြန္မဒီဓာတ္ပံုေလး ယူသြားမယ္ေနာ္။ ခြင့္ျပဳေပးပါ“
“ယူသြားပါ။ က်ဳပ္ဒါေပးေပးလိုက္ႏိုင္ေတာ့တာကို စိတ္မေကာင္းဘူး။ က်ဳပ္ကို ခြင့္လႊတ္ပါ“
“ရပါတယ္။ ေခတ္စနစ္ဆိုးရဲ့ေအာက္မွာ ဒီလိုေတြ ျဖစ္တတ္တာ အမ်ားၾကီးပါ။ က်ြန္မသြားမယ္“
ခံစားခ်က္ကို တာ၀န္ဆိုေသာ အသိႏွင့္ ထိန္းရင္း သူမဆက္ေလွ်ာက္ရမည့္ လမ္းေပၚသို႔ ျပန္ခဲ့ရေလသည္။
(၄)
အခ်ိန္ကား (၁၉၈၃)ခု။
ေနရာကား နန္႔လန္နယ္။
အလုပ္ကိစၥတခုျဖင့္ နန္႔လန္နယ္အတြင္းမွ ရြာငယ္တခုသို႔ ေရာက္ရွိေနသည္။ နန္႔လန္ျမိဳ႕အေျခစိုက္စစ္တပ္၏ စစ္ေၾကာင္းမ်ား နယ္ေျမတြင္းရွိေေနေပမယ့္ အနီးအနားမွ ရြာတရြာတြင္ မိမိတို႔ တပ္စုတစုရွိေနသည္မို႔ စိတ္ခ်လက္ခ်ပင္ တေယာက္တည္းထြက္လာျဖစ္ခဲ့သည္။ ျပန္ခါနီး ရြာလူၾကီး မိသားစုမွ ထမင္းစားအတင္းေခၚေနသျဖင့္ ေခတၱ၀င္ထိုင္ျဖစ္သည္။ ေျပာက္က်ားစစ္ေဒသ၊လွဳပ္ရွား နယ္ေျမတြင္ လူထုမ်ားႏွင့္ ရင္းႏွီးခင္မင္မွဳသည္ ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ အေရးပါလွသည္။
အခ်ိန္အားျဖင့္ သိပ္မၾကာလိုက္။ အိမ္၀ိုင္းထဲမွ မသကၤာဖြယ္ရာ အသံတခ်ဳိ႕ၾကားရသည္မို႔ ပါလာသည့္ေသနတ္ကို ဆြဲထုတ္ရသည္။ အေျခအေနကို ေလ့လာၾကည့္ေတာ့ ရန္သူမ်ား ၀ိုင္းထားသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ခုခံျပီး ခုန္ခ်ထြက္ေျပးလွ်င္ေတာ့ လြတ္ခ်င္လြတ္ႏိုင္မည္။ ေသနတ္သံၾကားသည္ႏွင့္ ----ရြာအနီး ေတာင္ယာတဲမ်ားတြင္ အေျခစိုက္ထားေသာ တပ္စုက ခ်က္ခ်င္းလိုက္လာလိမ့္မည္။
ထိုရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ေသနတ္ကို ေမာင္းတင္စဥ္ခဏ။
အလို---ဘာသံပါလိမ့္။ ငိုသံ။ ကေလးငယ္တေယာက္၏ ငိုရွိဳက္သံ။ ရြာလူၾကီး ဇနီးက ကေလးငယ္၏ ပါးစပ္ကို အတင္းပိတ္ထားသည္မို႔ ၀ူး၀ူး၀ါး၀ါး ျဖစ္ေနသည္။သူမ ေသနတ္ေျပာင္းက ေအာက္သို႔ ငိုက္သြားသည္။ ေၾကးစားစစ္တပ္သည္ လူစိတ္ကင္းမဲ့ေနေသာ တပ္ျဖစ္သည္။ အိမ္ေပၚတြင္ ကေလးငယ္တေယာက္ရွိေနသည္ကို ဂရုစိုက္မည္မဟုတ္။ သူမစပစ္သည္ႏွင့္ က်ည္ဆံမ်ားက တဲထဲသို႔ တရေဟာ ၀င္လာလိမ့္မည္။ သူမလြတ္ေအာင္ ေရွာင္ႏိုင္ေပမယ့္ သနားစဖြယ္ ကေလးငယ္ႏွင့္ မိသားစုတခု အသက္ဆံုးရလိမ့္မည္။ ထိုရြာလူၾကီး မိသားစုသည္ ေတာ္လွန္ေရးကာလတေလွ်ာက္တြင္ သူမတို႔အား ကူညီအားေပးခဲ့သည့္ သူရဲေကာင္း ျပည္သူမ်ားျဖစ္သည္။
ေသနတ္တခ်က္မွ မေဖာက္ပဲ အသာတၾကည္ပင္ သူမအဖမ္းခံလိုက္ပါသည္။ ရြာတြင္းတြင္ စစ္တပ္သတင္းေပးတေယာက္ေယာက္ရွိႏိုင္သည္ဆိုေသာ အခ်က္ကို သူမေပါ့ေလ်ာ့စြာ သတိမျပဳခဲ့မိျခင္းသာျဖစ္သည္။
အဖမ္းခံျခင္းသာျဖစ္သည္။ လက္နက္ခ်ျခင္းမဟုတ္။ ဒါကို သူတို႔သိေအာင္ သူမေျပာရသည္။ ရြာသားမ်ားေရွ႕တြင္ လူမဆန္ေအာင္ ၀ိုင္း၀န္းရိုက္ႏွက္ ကန္ေက်ာက္ျခင္းကို ခံရသည္။ အသားနာသည္ထက္ ရင္ထဲတြင္ ပိုနာရသည္က သူမအား ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ကာ ခြဲရံုးအေျခစိုက္ေနရာကို ေမးေနေသာ စစ္ေၾကာင္းမွ အရာရွိသည္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ဆယ့္ေလးႏွစ္ေက်ာက္က သူမေမြးဖြားထားခဲ့ေသာ သူမ၏ သားရတနာ ျဖစ္ေနခဲ့ျခင္းပင္။
”ဗိုလ္ၾကီး။ ကြန္ျမဴနစ္ေတြ အလံုးအရင္းနဲ႔ ဒီဘက္ကို ဆင္းလာတယ္ သတင္းရတယ္“
“ရြာထဲမွာ ၾကာလို႔မျဖစ္ဘူး။ ဒါသူတို႔နယ္ေျမ။ နန္႕လန္တပ္ကို ခ်က္ခ်င္းသတင္းပို႔။ စစ္ကူေတာင္း။ ဆုတ္ဖို႔ျပင္ေတာ့“
“သူ႕ကို ဘယ္လိုလုပ္မလဲ“
“ကြန္ျမဴနစ္မ။ ေခါင္းသိပ္မာတယ္။ ရွင္းပစ္လိုက္။ ေနဦး။ ငါပစ္မယ္“
ေသြးအိုင္မ်ားၾကားတြင္ လဲေနေသာ သူမရွိသမွ်အားကို စုစည္း၍ ေခါင္းေထာင္ရသည္။ သားေလးမည္မွ် ရက္စက္ ယုတ္မာေနသည္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အေမသတ္ေသာ သားအျဖစ္ ဘ၀သံသရာအဆက္ဆက္ ငရဲခံရမည္ကို သူမမလိုလား။
“သားမပစ္နဲ႕။ မွားမယ္၊ ပပစ္နဲ႕“
သားေလး၏ ေျပာင္း၀ကို ေရွာင္ရင္း အနီးမွ စစ္သည္တေယာက္၏ ေျပာင္း၀သို႔ ေျပးအ၀င္။ ထိုစစ္သည္ကလဲ အလန္႔တၾကား ေသနတ္ေမာင္းခလုတ္ကို ဆြဲအျဖဳတ္။
ထြက္ေပၚလာေသာ ေသနတ္သံႏွင့္အတူ သူမေခြက်သြားသည္။ အေမွာင္အတိ ဖုံးသြားသည္က သူမေနာက္ဆံုး အသိ။
ေနာက္ဆက္တြဲ
အကယ္၍မ်ား သူ႕ကိုသားဟုေခၚကာ နီးရာေသနတ္ေျပာင္း၀သို႔ တိုး၀င္အေသခံသြားေသာ၊ သူ႔အေခၚ ကြန္ျမဴနစ္မတေယာက္၏ အတြင္းခံ အက်ၤီထဲမွ ဓာတ္ပံုတပံုကိုသာ ဗိုလ္စစ္ေအာင္ ေတြ႔ျမင္ခဲ့မည္ ဆိုပါက----------။
ခင္မမမ်ိဳး (၂၆၊ ၁၊ ၂၀၀၈)
(မွတ္ခ်က္။ သမိုင္းေနာက္ခံအခ်က္အလက္မ်ားအား ရဲေဘာ္ခင္ညိဳ၏ “၄၉-ေတာ္လွန္ေရး မ်ိဳးဆက္တဦး၏ ဘ၀ဒိုင္ယာရီ “ႏွင့္ ဗိုလ္သန္းတင္၏ “စစ္ဆင္ေရးျပီး စစ္ဆင္ေရး“ စာအုပ္မ်ားအား ရည္ညြန္းကိုးကားပါသည္။ ေမြးရပ္ဌာေန၊ ရွမ္းေမာေျမမွ၊ ယမ္းေငြ႕က်ည္ဆံ၊ ေသနတ္သံမ်ားၾကားတြင္ သူရဲေကာင္းပီသစြာ က်ဆံုးသြားၾကေသာ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားအားလံုးအား ဂုဏ္ယူစြာ ဦးညႊတ္ပါ၏။)