တခါတရံ အားလပ္တဲ့ အခ်ိန္ေလးေတြက်ရင္ သီခ်င္းေလးေတြ နားေထာင္ရင္း ကၽြန္မရဲ႕ စိတ္အစဥ္ေလးေတြကို ျဖန္႕က်က္မိေလ့ရွိပါတယ္။ ခုတေလာမွာေတာ့ ကရင္နီရဲေဘာ္ေတြ သီဆိုထားတဲ့ "ဆီျဖစ္မယ့္ ႏွမ္းတေစ့"၊ "ေဖာင္ဖ်က္စြန္႕ လြတ္ထြက္ခဲ့"၊ "အခ်ိန္တန္ျပီ" စတဲ့ သီခ်င္းေလးေတြ၊ အဆိုေတာ္ ေဇာ္ပိုင္သီဆိုထားတဲ့ "လမ္းဆံု" သီခ်င္းေလးနဲ႕ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီပါတီ၀င္ ဒီခ်စ္မ်ိဳး ေရးသားခဲ့တဲ့ ကဗ်ာေလးကို ဂီတအႏုပညာရွင္ ဦးရဲလြင္က သံစဥ္ထည့္ျပီး သီဆိုထားတဲ့ "ပန္းရဲ႕လမ္း" ဆိုတဲ့ သီခ်င္းေလးေတြကို နားေထာင္ျဖစ္ပါတယ္။ ပန္းရဲ႕လမ္း သီခ်င္းထဲမွာ ကၽြန္မ အရမ္းၾကိဳက္တဲ့ စာသားေလး တခုပါပါတယ္။ "ဆုပ္ကိုင္မိတဲ့ လက္ဖ၀ါးတိုင္း၊ အင္အားမျဖစ္ဘူးေဟ့" ဆိုတဲ့ စာသားေလးပါ။
ဒီစာသားေလးကို ၾကားမိတဲ့ အခါတိုင္း ကၽြန္မရဲ႕ အေတြးေလးေတြက အေၾကာင္းအရာမ်ားစြာကို သတိရမိသြားတတ္ပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္က ဘုန္းၾကီးပ်ံ ပြဲ ခရီးစဥ္ေလး တခုလဲ ပါပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက ကၽြန္မက မႏၱေလးမွာ ပညာသြားသင္ေနတဲ့ အခ်ိန္ပါ။ ဒါေပမယ့္ ေက်ာင္းမပိတ္ရင္ေတာင္ ေက်ာင္းလစ္ျပီး တလတခါေလာက္ ေတာင္ၾကီးကို ျပန္ေလ့ရွိပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ရယ္လဲ မဟုတ္။ ေတာင္ၾကီး- မႏၱေလး ခရီးစဥ္ေလးကို ကၽြန္မ အေတာ္ပဲ စြဲစြဲလန္းလန္း ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ရြာငံလမ္းလို႕ ကၽြန္မတို႕ ေခၚၾကတဲ့ ေတာင္ၾကီး- ေအာင္ပန္း- ရြာငံ-ဟန္ျမင့္မိုရ္- မႏၱေလးလမ္းေလးကိုပါ။ ရြာငံကေန မႏၱေလးဘက္ အထြက္မွာ ရွိတဲ့ ေရွးေဟာင္းဘုရားတဆူကို သြားဖူးရတာ၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးျခံေတြကို လိုက္ၾကည့္ရတာ၊ ကားလမ္းေပၚကေန လွမ္းျမင္ရတဲ့ ျမစ္ေရျပင္ၾကီးကို ေငးေမာရတာေတြကို ကၽြန္မ ႏွစ္သက္ပါတယ္။ ဒီေဒသထဲေရာက္ရင္ ကၽြန္မ စိတ္ေတြ လန္းဆန္းသြားတာပဲ။ ဒါေၾကာင့္လဲ ဒီေဒသကို ျဖတ္ျပီး ေတာင္ၾကီးကို ခဏခဏျပန္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
ေတာင္ၾကီးကို ျပန္ျဖစ္ရင္း တခါတေလ ျမိဳ႕အနီးတ၀ိုက္က ရြာေလးေတြကို အလည္သြားျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႕ အိမ္အျပန္ခရီး တေခါက္မွာေတာ့ သူငယ္ခ်င္းေတြက ဘုန္းၾကီးပ်ံပြဲတခုကို သြားၾကဖို႕ အေဖာ္စပ္တာေၾကာင့္ သြားဖို႕စီစဥ္ျဖစ္ၾကပါေတာ့တယ္။ အဲဒီမွာတင္ ဘယ္လိုသြားမွာလဲ ဆိုတဲ့ ျပႆနာက စတက္လာပါတယ္။ ဘုန္းၾကီးပ်ံပြဲက ကၽြန္မတို႕ ျမိဳ႕နဲ႕ အတန္ငယ္ ေ၀းပါတယ္။ ေတာင္ေတြကို ျဖတ္ျပီး ေတာလမ္းကသြားရင္ ငါးနာရီေက်ာ္ၾကာႏိုင္ပါတယ္။ ဂ်စ္ကားနဲ႕ သြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ နာရီအနည္းငယ္အတြင္းမွာ ေရာက္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႕ပဲ ကားနဲ႕ သြားမယ့္သူနဲ႕ လမ္းေလွ်ာက္သြားမယ့္ သူေတြ ႏွစ္အုပ္စု ကြဲပါေလေရာ။ ကၽြန္မကေတာ့ ေတာေတာင္ေတြ၊ ျမစ္ေခ်ာင္းေတြကို ႏွစ္သက္လြန္းလို႕ အခ်ိန္အားရတာနဲ႕ နီးစပ္ရာ ေတာလမ္းထဲ လမ္းေလွ်ာက္ထြက္ သြားေလ့ရွိသူဆိုေတာ့ ထံုးစံအတိုင္း ေတာလမ္းခရီးအုပ္စုထဲ ေရာက္သြားပါေတာ့တယ္။
ဒီလိုနဲ႕ နံနက္ ေျခာက္နာရီ လူစုျပီး၊ မြန္းမတည့္ခင္ ေရာက္ေအာင္ ခရီးစႏွင္ၾကပါတယ္။ ကနဦးအစမွာေတာ့ အားလံုး ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါးပါပဲ။ ႏွစ္နာရီ၊ သံုးနာရီေလာက္ေရာက္ေတာ့ တခ်ိဳ႕က စျပီး ျငီးျငဴလာၾကပါတယ္။ ေတာလမ္းခရီးကို ေရြးမိတာ မွားျပီတဲ့။ ဂ်စ္ကားနဲ႕သာ လိုက္သြားမိရင္ ခုခ်ိန္ဆို ေရာက္ေလာက္ျပီလို႕ ဆိုၾကပါတယ္။ ခရီးကလဲ ၾကမ္းသထက္ ၾကမ္းလာပါတယ္။ လမ္းျပေပးတဲ့ ပအို၀့္အမ်ိဳးသားလူငယ္ေလးကိုလဲ လမ္းမွန္ရဲ႕လားလို႕ လိုက္ေမးၾကပါတယ္။ တေယာက္နဲ႕တေယာက္လဲ အျပစ္ျမင္လာၾကပါတယ္။ စထြက္စတုန္းက လမ္းေခ်ာ္တတ္တဲ့ ေနရာေလးေတြဆို တေယာက္နဲ႕ တေယာက္ လမ္းကမ္းျပီး ေဖးကူေပးၾကပါတယ္။ အဲဒီစိတ္ေလးေတြကလဲ တစတစ ေပ်ာက္သြားသလိုပဲ။ တခ်ိဳ႕ဆို ေနာက္လူေတာင္ မၾကည့္ေတာ့ပဲ ေတာင္အတက္လမ္းေတြမွာ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ တက္သြားတာေတြေတာင္ ရွိလာပါတယ္။
အဲလိုနဲ႕ ေလွ်ာက္လာလိုက္ၾကတာ ေလးနာရီေက်ာ္ေလာက္အၾကာမွာ ကံေကာင္းခ်င္ေတာ့ ရြာေလးတရြာကို ေရာက္ပါတယ္။ ဘုန္းၾကီးပ်ံပြဲသြားမယ့္ ခရီးသည္တင္ ဂ်စ္ကားတခ်ိဳ႕လဲ အဲဒီမွာ ရွိေနပါတယ္။ အဲဒါနဲ႕ ထြက္လာတဲ့ လူဆယ္ေယာက္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ၾကည့္လိုက္ၾကပါတယ္။ ကားၾကံဳလိုက္ခ်င္သူေတြ ရွိရင္ ဒီရြာက လမ္းဆံုပဲ မဟုတ္လား။ ေလးေယာက္က ကားၾကံဳဆက္လိုက္သြားပါတယ္။ က်န္တဲ့ ကၽြန္မတို႕ ငါးေယာက္နဲ႕ လမ္းျပေကာင္ေလးကေတာ့ ခရီးဆက္ထြက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဘုန္းၾကီးပ်ံပြဲေရာက္ေတာ့ မြန္းတည့္ျပီးေနပါျပီ။ ဆာေလာင္ေနၾကျပီမို႕ ေ၀ေနတဲ့ ထမင္းထုပ္ေလးေတြကို တန္းစီျပီး အျမန္ေျပးယူရပါတယ္။ ျပီးေတာ့မွ ေနအရမ္းမပူမယ့္ တေနရာကို ရွာျပီး ေမာေမာနဲ႕ ထိုင္စားမိၾကပါတယ္။ ေက်ာပိုးအိတ္ထဲ ထည့္သယ္လာၾကတဲ့ ငါးေျခာက္ေၾကာ္၊ ပဲပုတ္ေထာင္းေၾကာ္ေလးေတြကို ေ၀မွ်စားျဖစ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ကၽြန္မသတိထားမိသြားတာတခုက ခရီးစထြက္လာၾကတဲ့ သူငယ္ခ်င္း ကိုးေယာက္လံုး ထမင္းလက္ဆံု မစားျဖစ္ၾကေတာ့ေပမယ့္ အဲဒီေန႕နံနက္ကမွ ေတြ႕ရတဲ့ လမ္းျပေကာင္ေလးနဲ႕ေတာ့ လက္ေရ တျပင္တည္း ထမင္းစားျဖစ္ေနတာကိုပါ။
လူ႕ဘ၀ခရီးလမ္းကို ေလွ်ာက္ၾကတာမွာလဲ ဒီလိုပဲ ၾကံဳရဦးမယ္လို႕ ဒီတုန္းက ကၽြန္မေတြးလိုက္မိပါတယ္။ ပန္းတိုင္တူတိုင္းလဲ သြားၾကတဲ့ လမ္းေတြက တူခ်င္မွ တူၾကမွာပါ။ လမ္းေလွ်ာက္ခရီးကို ေရြးျပီးမွ ခရီးမဆံုးခင္ ကားၾကံဳလိုက္ခ်င္သူေတြလဲ ရွိခ်င္ရွိမွာပါ။ လူတဦးခ်င္းစီရဲ႕ ခံႏိုင္ရည္၊ စိတ္ဓာတ္နဲ႕ ဇြဲ၊ လံု႕လေတြက မတူၾကပါဘူး။ ကိုယ့္ၾကမၼာကိုယ္ဖန္တီးၾကရတဲ့ ဘ၀ေတြမို႕ လမ္းဆံုမွာ လမ္းခြဲသြားမယ့္ သူေတြကို အျပစ္တင္ေနတာ၊ မသြားဖို႕ တားေနတာေတြက အဓိပၸာယ္ မရွိလွပါဘူး။ အေရးၾကီးတာက ကိုယ္သြားရမယ့္ ပန္းတိုင္အတြက္၊ ကိုယ္နဲ႕အတူ ခရီးဆက္မယ့္ လူေတြရဲ႕ လက္ေတြကို ခိုင္ခိုင္မာမာ ဆုပ္ကိုင္ထားႏိုင္ဖို႕ပါပဲ။
အဲဒီသေဘာတရားေလးေတြကို "ဆုပ္ကိုင္မိတဲ့ လက္ဖ၀ါးတိုင္း အင္အားမျဖစ္ဘူးေဟ့" ဆိုတဲ့ စာသားေလးက ျပန္ျပီး အမွတ္တရ ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။
ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ အင္အားမျဖစ္မယ့္ လက္ဖ၀ါးေတြ အမ်ားၾကီး ထိေတြ႕ျပီး လက္ဖ၀ါးခ်င္း ထိခတ္ေနတာထက္စာရင္ အင္အားျဖစ္ေစမယ့္ လက္ဖ၀ါးေလးေတြပဲ မိမိရရ ခ်ိတ္ဆက္လိုက္တာက ပိုျပီး အက်ိဳးေက်းဇူးရွိမွာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။
ခင္မမမ်ိဳး (၂၇၊ ၁၊ ၂၀၁၁)
ဆုပ္ကိုင္မိတဲ့ လက္ဖ၀ါးတိုင္း၊ အင္အားမျဖစ္ဘူးေဟ့
Wednesday, January 26, 2011
တခါတရံ အားလပ္တဲ့ အခ်ိန္ေလးေတြက်ရင္ သီခ်င္းေလးေတြ နားေထာင္ရင္း ကၽြန္မရဲ႕ စိတ္အစဥ္ေလးေတြကို ျဖန္႕က်က္မိေလ့ရွိပါတယ္။ ခုတေလာမွာေတာ့ ကရင္နီရဲေဘာ္ေတြ သီဆိုထားတဲ့ "ဆီျဖစ္မယ့္ ႏွမ္းတေစ့"၊ "ေဖာင္ဖ်က္စြန္႕ လြတ္ထြက္ခဲ့"၊ "အခ်ိန္တန္ျပီ" စတဲ့ သီခ်င္းေလးေတြ၊ အဆိုေတာ္ ေဇာ္ပိုင္သီဆိုထားတဲ့ "လမ္းဆံု" သီခ်င္းေလးနဲ႕ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီပါတီ၀င္ ဒီခ်စ္မ်ိဳး ေရးသားခဲ့တဲ့ ကဗ်ာေလးကို ဂီတအႏုပညာရွင္ ဦးရဲလြင္က သံစဥ္ထည့္ျပီး သီဆိုထားတဲ့ "ပန္းရဲ႕လမ္း" ဆိုတဲ့ သီခ်င္းေလးေတြကို နားေထာင္ျဖစ္ပါတယ္။ ပန္းရဲ႕လမ္း သီခ်င္းထဲမွာ ကၽြန္မ အရမ္းၾကိဳက္တဲ့ စာသားေလး တခုပါပါတယ္။ "ဆုပ္ကိုင္မိတဲ့ လက္ဖ၀ါးတိုင္း၊ အင္အားမျဖစ္ဘူးေဟ့" ဆိုတဲ့ စာသားေလးပါ။
ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးေရး ဆိုရာ၀ယ္
Tuesday, January 11, 2011
နိဒါန္း
ကမာၻ႕ႏိုင္ငံေရး စင္ျမင့္ေတြမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဒီမိုကေရစီအေရးနဲ႕ ပဋိပကၡေျဖရွင္းေရး ေလ့လာသူ ပညာရွင္ေတြရဲ႕ ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အရပ္သားေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးေရး၊ ဒိုင္ယာေလာ့ စတဲ့ စကားလံုးေလးေတြက ေရပန္းစားလွပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး ျဖစ္စဥ္ေတြကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာသံုးသပ္ျပီးမွ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးသူေတြ ရွိတတ္သလို၊ စကားလံုးကိုပဲ အဖန္တလဲလဲ ရြတ္ဆိုေျပာေနတတ္တာေတြလဲ ရွိပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး၊ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးေရး စတာေတြကို ဖဲတခ်ပ္ ေမွာက္လိုက္၊ လွန္လိုက္ လုပ္သလို အလြန္ လြယ္ကူသေယာင္ ေျပာဆိုမွဳေတြလဲ ရွိတတ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္လိုက္တာနဲ႕ ေန႕ခ်င္းညခ်င္း ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံၾကီး ျဖစ္သြားသေယာင္ ထင္ေနသူေတြ ရွိသလို၊ ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္တေယာက္ လြတ္လာတာနဲ႕ ေန႕ခ်င္းညခ်င္း ဒီမိုကေရစီၾကီး ရေတာ့မေယာင္ ထင္မွတ္ေနသူေတြလဲ ရွိျပန္ပါတယ္။
လက္ေတြ႕မွာက်ေတာ့ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းမွဳဆိုတာကလဲ ျဖစ္စဥ္တရပ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီစနစ္ အျမစ္တြယ္ ရွင္သန္ခိုင္မာမွဳ (Democratic Consolidation) ရွိေစဖို႕အတြက္ ကနဦးဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းမွဳ (Initial Democratization) (သို႕မဟုတ္) Political Liberalization ျဖစ္စဥ္အဆင့္ဆင့္ကို တည္ေဆာက္အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္မွဳပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီစနစ္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ေပးႏိုင္မယ့္ ျပည္သူ႕အစိုးရတရပ္ျဖစ္ျဖစ္၊ စစ္မွန္စြာ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကို လိုလားလာတဲ့ အာဏာရွင္ အစိုးရျဖစ္ျဖစ္ မေပၚေပါက္လာပဲ အသြင္ကူးေျပာင္းမွဳ ျဖစ္စဥ္ ရွိလာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးေရး (Negotiation) ဆိုတာကလဲ ဒီအတိုင္းပါပဲ။ ပဋိပကၡေတြ ေျဖရွင္းဖို႕အတြက္ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးမွဳကို ႏိုင္ငံေရးလက္နက္တခုအျဖစ္ အသံုးျပဳေလ့ရွိပါတယ္။ ဒီလို အသံုးျပဳတဲ့အခါ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးမွဳျဖစ္စဥ္ အဆင့္ဆင့္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ဖို႕ လိုပါတယ္။ Track II, Track III Level ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေပၚထြက္လာဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးေပးပါလို႕ ေတာင္းဆိုေနရံု၊ လူသိရွင္ၾကား စတိတ္မင့္ေတြ ထုတ္ေ၀ ျဖန္႕ခ်ိေနရံုနဲ႕ေတာ့ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးပြဲ ျဖစ္စဥ္ဆိုတာလဲ ရွိလာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ႏွစ္သစ္ဆုေတာင္း (ကဗ်ာ)
Monday, January 3, 2011
၂၀၁၁ မွာ ----
စစ္ပြဲကို ေရွာင္ရွားရင္း
တဘက္သတ္
ေခ်မွဳန္းစစ္ေတြကို
လည္စင္းခံေပးလိုက္ၾကတဲ့
အျဖစ္ဆိုးေတြကို
ျမင္ေတြ႕ရျခင္း
ကင္းပါေစ။