နိဒါန္း
ကမာၻ႕ႏိုင္ငံေရး စင္ျမင့္ေတြမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဒီမိုကေရစီအေရးနဲ႕ ပဋိပကၡေျဖရွင္းေရး ေလ့လာသူ ပညာရွင္ေတြရဲ႕ ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အရပ္သားေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးေရး၊ ဒိုင္ယာေလာ့ စတဲ့ စကားလံုးေလးေတြက ေရပန္းစားလွပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး ျဖစ္စဥ္ေတြကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာသံုးသပ္ျပီးမွ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးသူေတြ ရွိတတ္သလို၊ စကားလံုးကိုပဲ အဖန္တလဲလဲ ရြတ္ဆိုေျပာေနတတ္တာေတြလဲ ရွိပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး၊ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးေရး စတာေတြကို ဖဲတခ်ပ္ ေမွာက္လိုက္၊ လွန္လိုက္ လုပ္သလို အလြန္ လြယ္ကူသေယာင္ ေျပာဆိုမွဳေတြလဲ ရွိတတ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္လိုက္တာနဲ႕ ေန႕ခ်င္းညခ်င္း ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံၾကီး ျဖစ္သြားသေယာင္ ထင္ေနသူေတြ ရွိသလို၊ ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္တေယာက္ လြတ္လာတာနဲ႕ ေန႕ခ်င္းညခ်င္း ဒီမိုကေရစီၾကီး ရေတာ့မေယာင္ ထင္မွတ္ေနသူေတြလဲ ရွိျပန္ပါတယ္။
လက္ေတြ႕မွာက်ေတာ့ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းမွဳဆိုတာကလဲ ျဖစ္စဥ္တရပ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီစနစ္ အျမစ္တြယ္ ရွင္သန္ခိုင္မာမွဳ (Democratic Consolidation) ရွိေစဖို႕အတြက္ ကနဦးဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းမွဳ (Initial Democratization) (သို႕မဟုတ္) Political Liberalization ျဖစ္စဥ္အဆင့္ဆင့္ကို တည္ေဆာက္အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္မွဳပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီစနစ္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ေပးႏိုင္မယ့္ ျပည္သူ႕အစိုးရတရပ္ျဖစ္ျဖစ္၊ စစ္မွန္စြာ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကို လိုလားလာတဲ့ အာဏာရွင္ အစိုးရျဖစ္ျဖစ္ မေပၚေပါက္လာပဲ အသြင္ကူးေျပာင္းမွဳ ျဖစ္စဥ္ ရွိလာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးေရး (Negotiation) ဆိုတာကလဲ ဒီအတိုင္းပါပဲ။ ပဋိပကၡေတြ ေျဖရွင္းဖို႕အတြက္ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးမွဳကို ႏိုင္ငံေရးလက္နက္တခုအျဖစ္ အသံုးျပဳေလ့ရွိပါတယ္။ ဒီလို အသံုးျပဳတဲ့အခါ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးမွဳျဖစ္စဥ္ အဆင့္ဆင့္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ဖို႕ လိုပါတယ္။ Track II, Track III Level ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေပၚထြက္လာဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးေပးပါလို႕ ေတာင္းဆိုေနရံု၊ လူသိရွင္ၾကား စတိတ္မင့္ေတြ ထုတ္ေ၀ ျဖန္႕ခ်ိေနရံုနဲ႕ေတာ့ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးပြဲ ျဖစ္စဥ္ဆိုတာလဲ ရွိလာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးေရးဆိုရာ၀ယ္
